Mijn liefdeswond

Waarom mislukken mijn relaties steeds? Wanneer leer ik ‘het’ nu eens? Ik begrijp heel goed wat onvoorwaardelijke liefde is, maar toch is er steeds opnieuw gedoe en pijn. “Dat komt door je liefdeswond”,  zegt John Welwood kort samengevat. “En jouw reactie op de diepe afwijzing die je ooit ontving, doet de rest”, aldus Jan Geurtz. Mijn liefdeswond vroeg om aandacht, wat een ellende…

Na weer een scheiding ontstond na de eerste verwerkingstijd de behoefte aan meer inzicht in de manier waarop liefde in mijn leven werkte. Ik dacht dat ik er veel van begreep. Maar na decennialange spirituele ontwikkeling bleek er nog een hoop belangrijks onontdekt. Het werd een pijnlijke zaak voor het spirituele ik dat er zich een reusachtige olifant in mijn systeem bevond die ik al die jaren bleek te hebben genegeerd, of beter, die ik gewoon niet had gezien.

De nieuwe relatie en de mogelijk volgende aanstaande ex maakte me erop attent. Zij had op dit gebied ook al een aardige portie achter de kiezen gehad. “Lees John Welwood maar”, adviseerde ze wijs.

Horrorervaring

Na een paar pagina’s viel bij mij het muntje, sloeg de bom in, eindigde mijn wereld; ik kwam  in een nieuwe ontwikkelingsfase terecht van mijn levenlange verkenning van de liefde. Het kwam zo binnen omdat het een nieuw stuk toevoegde aan de rode liefdesdraad. Mijn leven was als adoptiekind ongewoon begonnen. Als actieve kabbalahstudent had ik al veel geleerd, geheeld en begrepen van de liefde. Maar hoe diep de groeven waren die mijn jonge jeugdervaringen hadden getrokken, besefte ik nog beter na het lezen van dit boek van Welwood.

In zijn ‘Liefde geven, liefde ontvangen’ stelt hij dat eigenlijk ieder mens ooit een moment ervaart dat die onvoorwaardelijke, warme, liefde van de moeder of ouders, ineens weg is en dat die dus niet vanzelfsprekend, niet onvoorwaardelijk, noch altijd beschikbaar is. Een heel diep verdriet en veel pijn is het gevolg. In het zieltje van het kind – want op die leeftijd gebeurt het meestal – gaat dan een schakelaartje om: hé, ‘het’ is er niet meer.

Bij mij gebeurde dat als baby in mijn eerste levensjaar na de scheiding van mijn biologische moeder. Regressies die ik ooit deed, gaven een horrorervaring van kou, eenzaamheid, machteloosheid en hopeloosheid. Een bijna dood gaan, zeg ik met de kennis van nu over dat babytrauma.

Ruilhandel

Welwood noemt dit de liefdeswond, het niet meer weten dat er van je gehouden wordt. Het is de ervaring dat de absolute liefde verdwenen is, foetsie. Niet meer beschikbaar. Voor mij dan. De rest van het leven – het mijne niet anders – verfijn je een strategie om iets van die absolute liefde terug te krijgen van de wereld om je heen. Maar daar moest ik wel wat voor doen. En hier begint het tweede deel van de pijn.

Copingsmechanismen, zelfafwijzing, illusoire identiteit; het zijn enkele begrippen die Jan Geurtz in zijn bestseller ‘Verslaafd aan de liefde’ gebruikt om te beschrijven hoe die liefdeswond ook pijn in relaties zal opleveren. Want net als Welwood stelt hij dat die angst voor afwijzing leidt tot aangepast gedrag waarmee we de liefde van de omgeving hopen te krijgen. En dat gedrag is niet goed voor je.

Het mechanisme dat bij mij actief is, gaat als volgt. Ergens in mij is na de liefdeswond en de scheiding van mijn moeder de conclusie getrokken: ‘het’ is er niet voor mij. ‘Het’ kan van alles zijn maar vooral liefde en geluk. Nu kunnen duizend mensen zeggen dat dit natuurlijk onzin is, mijn systeem heeft door die eerste heftige ervaring deze conclusie al definitief getrokken en het verstand staat machteloos aan de zijlijn. Andere conclusies kunnen zijn: ik ben niet goed genoeg, ik doe er niet toe, ik ben zwak en meer.

Een liefdeswondervaring is in meer of mindere mate altijd heftig en traumatisch: van misbruik tot afwijzing. De liefdeswond is altijd impactvol, hoe subtiel ook. Steeds is de conclusie dat je er iets aan kan doen om herhaling te voorkomen en alsnog liefde te krijgen. In mijn geval werd dat de de nice-guy-rol. “Wat een aardige jongen” was het mooiste compliment dat anderen mijn adoptieouders konden geven. Daarmee verzekerde ik me van hun liefde. Liefde werd zo een ruilhandel. Dat doet een kind nooit bewust, het gebeurt gewoon.

Toch liefde ervaren

Dit patroon zette zich onvermijdelijk voort in de relaties die ik aanging. En zij met mij, want zo werkt de handel. Zoiets is niet duurzaam. Het trucje wordt sleets en de zelfafwijzing die nodig is om de nice-guy te spelen, gaat knellen. Want je wijst iets af van je oorspronkelijke zelf, aldus Geurtz. Je vergeet je ware aard die mooi, goed en prachtig is. Ga terug naar jezelf en je zelfacceptatie, zegt Geurtz. Naar zelfliefde, zegt Welwood.

Er is veel meer over te vertellen, maar daarvoor moet je beide boeken zelf maar lezen.

Toch nog een spoiler tot slot. Want je wilt vast wel weten hoe je die liefde toch kan krijgen. Daarvoor heeft Welwood een mooie methode: de zelfliefde in jezelf aanboren. De kern daarvan komt neer op dat je eerst even goed dat liefdeloze gevoel onder ogen komt, even helemaal in de au gaat. Begin daarmee nadat je tot rust bent gekomen, liefst meditatief.

Voel dan je waar die liefdeloosheid in je lichaam ervaart. Neem de tijd.

De volgende stap is dat je het gemis van die absolute liefde voelt en tegelijk hoe je ernaar verlangt. Het is heel belangrijk om je nu te openen voor het verlangen naar die grote liefde. Neem ook daarvoor genoeg tijd. Laat de emoties komen die zich aandienen.

Open je kruin- en hartchakra en ontvang waarop je je concentreert en waarnaar je verlangt. Het blijkt in royale mate beschikbar te zijn. Laat het binnenstromen.

Laat jezelf smelten in deze liefdesstroom en laat je erdoor omarmen. Los erin op.

Ewald Wagenaar is uitgever en hoofdredacteur van Koorddanser en verzorgt vanaf 17 september 2024 en daarna de webinarserie De liefdesboom. Daarin gaat hij met deelnemers de tien niveaus van liefde innerlijk onderzoeken en samen kijken naar hoe de liefdeswond de eigen relaties beïnvloedt, inclusief je relatie met jezelf. Klik hier voor meer informatie over De liefdesboom.

Lees ook het interview met Jan Geurtz op deze site.

Verslaafd aan de liefde – Jan Geurtz

Liefde geven, liefde ontvangen – John Welwood.