Volg het ritme van het jaar – Van Sint Jan tot Kerst en terug

Stem je af op het ritme van het jaar. Van de langste – Sint Jan – naar de kortste  – vlak voor Kerst – dag en weer terug is een cyclus die in de wereld om je heen én in je binnenwereld betekenis heeft. Nu we hoofdzakelijk binnen leven, in dubbelbeglaasde huizen, missen we extra de band met de natuur. Er zijn simpele manieren om daar iets aan te doen. Laten we stil staan bij onze beleving van tijd.

We kijken allang niet meer naar de hemel om te zien hoe laat het is. Iedereen draagt een horloge en weet ook op welke dag van de week we leven. Ook hierin is subtiel iets veranderd. De vertrouwde klok zie je steeds minder. Kinderen hoeven geen klokkijken meer te leren. Dat heeft best grote consequenties.

De ronde, analoge klok volgt de natuurlijke orde. Twaalf uur voor de dag en twaalf voor de nacht. De kleine wijzer laat zien waar de Zon staat aan de hemel. Door op je horloge te kijken volg je de Zonnebaan: klimmend naar het middagpunt en het twaalfuurtje, dalend in de middag naar de schemer van valavond.

Inmiddels zijn onze klokken digitaal geworden, lineair, met haastig verspringende cijfers. Het levensritme is een sprint naar de toekomst. Ze geven niet meer de natuurlijke orde aan van de ronde, analoge klok.

Het lijkt er op dat we nu minder houvast hebben om onszelf te plaatsen in ruimte en tijd. Aan je bankrekening zie je hoe ver de maand gevorderd is. Ook de beleving van de seizoenen is veranderd. Als het herfst wordt beginnen velen zich al voor te bereiden op de viering van kerst. Blijven we thuis, of gaan we ergens naar toe?

De natuurlijke orde

Heel vroeger had je geen horloge en zelfs geen kalender. Aan de stand van de Zon las je zowel het uur van de dag als het verloop van het seizoen af. Klimmend in de lente, dalend in de herfst. Elke avond zag je aan de stand van de Maan hoever de maand gevorderd was; eerste kwartier of afnemend naar nieuwe Maan?

Als we met een groep een weekje in de vrije natuur verblijven dan merken we hoe je na een dag of wat gewend raakt aan het natuurlijke ritme. De Zon draait om je heen, je merkt het verschil tussen ochtend en middaglicht en hoe de avondschemer je stemming verandert.

De ondergaande Zon neemt je mee, je vertrekt met de Noorderzon door Dromenland. Je geest zweeft ver en wijd. Bij zonsopgang, de ascendant, kom je weer tot jezelf, je treedt binnen in het licht van de dag.

In de tropen

Bij deze natuurlijke orde horen de keerkringen. Keren of wenden is wat de Zon doet bij het begin van de zomer en de winter. Hij staat dan een paar dagen stil. Aan de horizon kun je dat zien. Elke dag komt hij een stukje verder op, tot hij zijn verste punt bereikt. Na een dag of wat heeft hij een draai gemaakt en gaat hij dezelfde weg terug. In de winter worden de dagen dan langer, in de zomer korter.

Als de Zon keert, dan staat hij op een van de twee keerkringen. De Griekse astrologen noemde ze tropikos kyklos.

Trope is Oudgrieks voor wending, kuklos betekent cirkel. Je bent ‘in de tropen’ als je tussen de keerkringen bent.

De noordelijke keerkring heet de Kreeftskeerkring, hij loopt o.a. door Noord-Afrika. De zuidelijke keerkring is de Steenbokskeerkring, die op het zuidelijk halfrond o.a. door Brazilië loopt. Als de Zon precies boven deze lijnen op aarde staat begint de zomer (op 0° in het teken Kreeft) en de winter (op 0° in het teken Steenbok).

We vieren dan Kerst (de terugkeer van het licht) en Sint Jan, de ommekeer, want vanaf dat moment keren we meer naar binnen. Op dit natuurlijke jaarritme is astrologie gebaseerd. Jouw zonneteken verbindt je met de tijd van het jaar waarin je werd geboren.

De keerkringen in onszelf

Elk jaar volgen we dus een stijgende en een dalende lijn. Je doet jezelf een plezier om de bijbehorende feestdagen te vieren. Je kunt bijvoorbeeld in huis een tafeltje inrichten met de kleuren, de geuren en de vruchten van het seizoen.

Wanneer de dagen lengen in de lente weeft de Zon aan een koepel van warmte en licht. Er ontstaat een hoge lichtsfeer, waarin we een romance beleven met de geuren en de kleuren van de lente en de zomer. Je hart gaat open, je loopt over van plezier als je dit jaargetij toelaat. Je wordt verliefd op het leven.

Languit liggen in de speelwei, een picknick, lome dagen vol geheime verlangens, genietend likken aan een ijsje, tot laat napraten in de avondkoelte op het terras. Juli is de Kreeftmaand, vol sappige vruchten, blonde hooischelven – en vol genietende verhalen. Moeder Kreeft heeft de thee al klaar.

Maar intussen is het tij al gekeerd. Kreeft is een zomerteken maar het spreekwoord zegt: ‘met Sint Jan keert het blad zich om’. Als je er op let zie je dat, de natuur is de lange weg ingeslagen naar dat andere keerpunt. Het licht trekt zich geleidelijk terug.

Het zonneschild geeft houvast

De Indianen in Noord-Amerika noemden deze dans van licht en donker het rijzen en dalen van het Zonneschild. Je voelt hoe het schild en dus ook het leven in je rijst in het voorjaar. Je staat in een baaierd van licht en ruimte, de aarde ademt het licht en de warmte in, net als jij.

Daarna begint geleidelijk de uitademing. De lichtsfeer die hoog en ruim om de Aarde ligt komt langzaam weer omlaag, de nachten worden langer, ook wijzelf keren meer naar binnen.

De twee perioden van zes maanden zijn stadia van innerlijke verdieping, met Sint-Jan en Kerst als focus. Het stijgen en dalen van het Zonneschild beleven we als een geestelijk groeiproces. In de zomer stellen we ons open voor het mysterie van leven in ons en de gulheid en rijkdom er van. In de herfst realiseren we ons dat we moeten gaan zorgen voor ons eigen licht.

Op het herfstpunt, als dag en nacht even lang zijn, staat de Zon pal boven de evenaar op 0° Weegschaal. We vieren Sint Michael, ook wel Sint Joris genoemd. Hij is een Avatar, een zoeker naar waarheid op het pad naar het licht.

Hij helpt ons de draak te verslaan, het beest in ons, symbool van onze donkere kant en de depressieve gedachten waar dit seizoen berucht om is.

Advent

Je geestelijke ontwikkeling vraagt vooral in het najaar extra aandacht. We beleven Allerzielen, we eren de doden, op de Keltische kalender is Halloween (Samhain), met de Zon in het teken Schorpioen, gewijd aan het dragen van je eigen licht door de winter naar de eerste tekenen van het voorjaar.

Zelfs de gulheid van Sinterklaas hoort bij het proces dat we nu doorstaan. De aanbidding van het kindeke in een stal is een teder moment; een moment om te knielen voor het pure, ongerepte en zich steeds vernieuwende in onszelf.

Je beleving van het Zonnejaar, de reis door ruimte en de tijd, geeft houvast en diepgang aan je spirituele ontwikkeling. De symboliek verwijst naar je kern, dat meest wezenlijke deel van jezelf, en hoe innig je verbonden bent met de natuur en de wijsheid van hemel en aarde.

Lees meer over dit onderwerp in ‘Mythen van de dierenriem’ om mijn site.

Jan de Graaf is astroloog en verzorgt cursussen. Meer: http://inspiratiesite.nl.