Advaita is ‘blijf je eigen zelf’
Als je zegt: ‘Ik heb gedroomd’ of: ‘Ik was diep in slaap’ of: ‘Ik ben wakker’, moet je toegeven dat je er in alle drie die toestanden was. Dat maakt duidelijk dat je er de hele tijd was. Als je blijft zoals je nu bent, bevind je je in de waaktoestand. Die raakt uit zicht in de droomtoestand en de droomtoestand verdwijnt als je diep in slaap bent. Je was er toen, je bent er nu. Je bent er altijd.
De drie toestanden komen en gaan, maar jij bent er altijd. Het is net als een bioscoop. Het scherm is er altijd. Allerlei soorten films verschijnen op het scherm en verdwijnen weer. Niets blijft aan het scherm plakken, het blijft een beeldscherm. Zo blijf je ook je Zelf in alle drie de toestanden. Als je dat weet, zul je van geen van de drie toestanden last hebben, zoals de beelden die op het scherm verschijnen er niet aan blijven vastplakken.
Dat betekent dat de drie toestanden niet aan jou vastzitten. Op het scherm zie je soms een enorme oceaan met eindeloze golven. Die verdwijnt weer. Een andere keer zie je dingen in brand vliegen. Ook die verdwijnen weer. Het scherm is er in beide gevallen. Werd het scherm nat van het water of verbrandde het door het vuur? Niets heeft het scherm aangetast. Op dezelfde manier hebben de dingen die plaatsvinden tijdens de waak-, droom- en slaaptoestand helemaal geen effect op je: je blijft je eigen Zelf.
Vraag je je af of je bestaat of niet als je slaapt? Pas als je wakker wordt, zeg je dat je bestaat. Ook in de droomtoestand bestaat het Zelf. Er bestaat niet zoiets als een dood of een levend lichaam. Wat niet beweegt noemen we dood en wat wel beweegt noemen we levend. In dromen zie je talloze lichamen, levend en dood, en die blijken niet te bestaan als je wakker wordt. Op dezelfde manier bestaat deze hele wereld, levende en dode materie, niet.
Dood betekent het oplossen van het ego, en geboorte betekent de wedergeboorte van het ego. Er is sprake van geboorte en dood, maar die hebben slechts betrekking op het ego; niet op Jou. Je bestaat, of het egogevoel er nu is of niet. Jij bent de bron ervan, niet het egogevoel zelf. Bevrijding (mukti) betekent dat je begrijpt waar geboorte en dood uit voortkomen en dat het egogevoel met wortel en tak is uitgeroeid. Dat is bevrijding. Het betekent dat je volledig bewust sterft. Als je op die manier sterft, word je tegelijkertijd opnieuw geboren en is alle twijfel verdwenen.
(Met dank aan Uitgeverij Inzicht)
Uit: Suri Nagamma – Letters from Sri Ramanashramam, vol. I & II, Uitg. Sri Ramanasramam, Tiruvannamalai, 1995.