“Wij mannen hebben iets te doen naar vrouwen.”
Jos Kester bestudeert al lange tijd de rol van mannen, zonen en vaders in hun relaties en in de samenleving. Hij schreef onlangs het boek ‘Mannen zijn geen vrouwen’. We stellen hem een paar vragen over mannen, vaders, moeders en vrouwen. Een ander geluid in tijden van ontsporende discussies over de seksen in ‘#metoo-tijden’.
Wat vind jij van zijn manvisie? Laat een reactie achter of stuur die per e-mail naar redactie@kd.nl.
Jos Kester (65) is publicist en sjamanistisch werker en hij schreef veel over mannen en vrouwen en hoe ze zich tot elkaar en zichzelf verhouden. Waarover gaat het boek? “Het boek gaat over mannen, wat ze heeft gevormd, zeg maar in de laatste zeventig jaar, wat deze tijd van ze vraagt, welke positie ze innemen ten opzichte van de vrouw. Wat dat laatste betreft is er nogal wat veranderd ten opzichte van onze ouders en opa’s en oma’s. Mannen zijn vaak onzeker over hun manzijn. Dat is tenminste wat ik tegenkom als ik met mannen werk. En als ik het over mezelf heb ben ik daar al mijn hele leven naar op zoek. Hoe verhoud ik mij ten opzichte van mijn vriendin? Zie ik een vrouw als mijn beste vriend? Of op een gegeven moment als mijn moeder? Er zijn veel onduidelijkheden over manzijn in onze tijd. Ik heb een bijdrage willen leveren aan het gesprek over manzijn en hoop daarmee mannen uit te dagen na te denken over hun positie en over hun eigen invulling van wat een man is.’
Wat was voor jou de reden én aanleiding om dit te schrijven?
‘Zoals ik al zei, het is vooral ook mijn eigen zoektocht geweest. En die vragen over mijn eigen mannelijkheid kwam pas echt naar boven in een opstelling die ik mocht doen tijdens mijn opleiding aan de School voor Sjamanisme waar ik mijn familie mocht opstellen en ik als laatste mijn vader opstelde. Hem stelde ik een vraag en hij reageerde zoals hij mijn hele leven deed op een aarzelende afhoudende manier. En ik wist niet dat ik daar zoveel boosheid en verdriet over had. Dat kwam toen tot uitbarsting zeg maar. Ik ben dat met mijn vader verder gaan uitzoeken. Ik ben weer vragen gaan stellen. Dat heeft vrede gebracht tussen hem en mij. Wat me toen ook duidelijk werd is hoe belangrijk vaders zijn voor hun zoons. Of ze wel of niet aanwezig zijn in een zoon zijn leven. Bij veel mannen is die vader er nooit geweest en daar is veel verdriet over. Een ander belangrijk punt rond mannen en vrouwen is dat zonen zich dienen los te maken van hun moeder. Gebeurt dat niet dan kan het zijn dat een man altijd een zekere hang of hunkering naar zijn moeder blijft houden en dat is weer desastreus voor je relatie met een vrouw, want die ga je vaak onbewust identificeren met je moeder. Die vriendin moet haar plaats innemen en dat kan ze natuurlijk niet. Dat verliest ze altijd ten opzichte van de moeder. Een belangrijk ingrediënt voor miscommunicatie en onbegrip.’
Wat is er diep in jou dat met dit onderwerp mannen en vrouwen bezig is (geweest)
‘Te willen weten waar alles toe dient. Dus dit leven op aarde en als ik hier dan toch ben en ik wil me verbinden met en vrouw hoe je dat dan doet? Want daar ben ik aardig mee bezig geweest, en nog, over de relatie tussen mannen en vrouwen. Diep in mij leeft de behoefte mij echt te verbinden met een vrouw. Dat lukte van geen kanten. Ja, de eerste maanden. Maar zodra we besloten samen te gaan wonen sloop er iets in de relatie waardoor deze uiteindelijk toch stuk liep. Daar had zeker mijn moeder iets mee te maken. Ik geef initiaties voor jonge jongens om zich van hun moeder los te maken en toe te treden tot de mannenwereld. De moeders zijn daarbij aanwezig om van hun zoon afscheid te nemen en hij van zijn moeder. Ik had tot voor kort nooit zelf zo’n ceremonie gedaan. Ik heb dat dus zelf moeten uitvinden en er een vorm voor moeten vinden. Die is er en ben ik dat zo’n 15 jaar geleden gaan organiseren. Zo’n initiatie is in onze streken in onbruik geraakt maar is van groot belang voor zonen om in hun mannen kracht te gaan staan.’
Kun je iets heel typerends over je vader zeggen dat bepalend voor je manzijn is? Een herinnering?
‘Ik heb hem nooit echt kunnen betrappen op een standvastige houding, ook niet naar mijn moeder. Wat ik wel van hem heb geleerd is een open hart. Ik vond dat altijd een soort van zwakte van hem, terwijl ik nu weet hoe belangrijk dat is in je contact met de ander. Velen droegen mijn vader dan ook op handen. Wat hij ook deed was een altijd wat zachte handdruk geven. Daar vond ik ook van alles van. Totdat ik uit een gesprek met een indiaanse medicijnman begreep dat dit de manier is hoe indiaanse mensen elkaar de hand schudden. Niet om elkaar door een ferme handdruk te laten voelen: hier sta ik. Maar door te voelen hoe het met de ander is en dit vanuit je hart te doen. Je zou kunnen zeggen dat mijn vader een vrouwelijke inslag had. Dat had ik als jongen ook, maar heb dat gaande weg mijn leven ingeruild voor een ferme handdruk en een zekere hardheid, waarvan ik dacht dat dat mannelijk was. Ik weet beter nu. ‘
Wat voor man ben jij?
‘Dus ja, wat voor man ben ik? Een die nog niet volledig zijn vrouwelijke kant heeft ontwikkeld. Dat kan beter. En die vrouwelijke kant hebben we wel nodig voor allerlei zaken zoals om ruimdenkend, empatisch, invoelend, intuïtief te zijn. Dat soort zaken. Daarnaast kan ik mijn mannetje staan zeg maar, dus doelgericht, krachtig, geaard. Maar de nieuwe man is natuurlijk een man die zijn ballen heeft verbonden met zijn hart. In onze wereld is het niet eenvoudig om als man je hart te laten spreken. Ik ben dat dagelijks aan het oefenen.’
En wat zeggen je exen?
‘Die hebben het boek nog niet gelezen omdat het pas net uit is. Dus die reacties wacht ik af.
Maar waarschijnlijk zullen er enkelen denken waarom ik er pas zo laat ben achter gekomen dat er zoiets bestaat als ‘holding space’ en ruimte geven aan het vrouwelijke.’
Geef eens 5 dringende adviezen aan vaders van nu? Jonge en oudere.
‘1. Ga de strijd niet aan met je zoon om de aandacht van zijn moeder. Zijn moeder zal waarschijnlijk voor hem kiezen als het daarop uitdraait.
- Zie je vrouw niet aan voor je moeder. Wees je bewust van je vaderschap, echtgenoot zijn en van je volwassenheid.
- Neem vanaf het begin van zijn geboorte je zoon serieus. Dat geldt natuurlijk ook voor dochters.
- Neem de taak als vader op je om grenzen aan te geven aan je zoon (en dochters).
- Ga met hem alleen op pad. Neem hem mee. Leer hem met vuur om te gaan, ga vissen, bomen klimmen, laat hem zelf dingen ontdekken, zit hem niet op z’n huid en als allerbelangrijkste; geef hem je vertrouwen. Ook dit geldt voor dochters, maar je zoon kijkt naar zijn vader als voorbeeld. Hij gaat je in alles na doen.’
Vrouwen schamperen nogal eens als mannen het over het manzijn hebben. Is dat ook jouw ervaring?
‘Wat ik vaak van vrouwen krijg te horen is dat ze geen volwassen mannen kennen. Dat ze het vaak laten afweten als het even niet meezit in een relatie. Dat werk belangrijker is dan het gezin. Om maar wat te noemen. Dus ja als mannen dan stoer gaan doen en het over manzijn hebben dan krijg je dit soort reacties.’
En mannen ook. Hoe zou dat komen?
‘Er zijn veel mannen die mannen op afstand houden. Zeker als je een gevoelige man bent heb je zo maar het predicaat zwakkeling. Weggezet worden als zwak is iets wat iedere man wil voorkomen. Maar ik heb de ervaring met mannen dat als ze mogen praten – ook de zogenaamde stoere mannen – er veel emotie rondom manzijn loskomt. Uiteindelijk willen we allemaal gezien worden, erkend, vooral ook door mannen. Dus dat het veilig is om met mannen om te gaan.’
Heeft de ‘moderne man’ het moeilijker dan vroeger (20 jaar en langer geleden)? Hoezo?
‘Dat zou je kunnen zeggen. Dat heeft uiteraard te maken met dat vrouwen niet meer dociel alles wat een man beweert of doet voor zoete koek aannemen. Die zijn zich aan het ontwikkelen en willen hun vrouw zijn leven en niet worden aangezien als ‘de vrouw of vriendin van’.’
Waar gaan mannen en vrouwen elkaar in de toekomst vinden?
‘Er is heel veel gaande op het gebied van relaties tussen mannen en vrouwen. Facebook wemelt van de verhalen over hoe we dat kunnen realiseren. Er worden heel veel workshops aangeboden die in die behoefte voorzien. We zijn het echt met elkaar aan het uitzoeken hoe we elkaar beter kunnen verstaan. Dat we begrijpen dat er verschillen zijn en heel veel overeenkomsten. Want we willen heel graag elkaar begrijpen, elkaar kunnen vasthouden en samen leven.’
En wat ga jij eraan doen?
‘Ik heb er een boek over geschreven, ook met mijn verhaal erin over hoe ik in een relatie sta en wat ik te doen heb naar mijn vrouw. Want dat is iets wat ik goed begrijp, dat wij mannen iets te doen hebben naar onze vrouwen toe. Er zit nog veel oud paternalistisch gedrag in onze genen. Je daar bewust van zijn is de eerste stap. In de gnostiek wordt gezegd dat alleen als een man zijn vrouwelijke natuur kent, hij in staat zal zijn zijn ziel te verinnerlijken en hij kan versmelten met de vrouw. Dus dat is wat ik te doen heb.’
Mannen zijn geen vrouwen
Jos Kester, 2018
Uitgever A3 Boeken
ISBN 978 94 91557 37 8
Meer: www.joskester.com.
Zie ook zijn andere artikelen op deze site over mannen en vrouwen. Gebruik de zoekfunctie.
