
Spirituele groei: wanneer is het genoeg?
Eens / Oneens: op een gegeven moment ben je er klaar mee. Je kan maandelijks aan duizenden spirituele bijeenkomsten meedoen. ‘Nee, dank je’, hoort Sanne Burger zich op een dag verschillende keren zeggen op uitnodigingen. Volgens haar is er teveel spiritualiteit. Wat vind jij: is dat zo?
Ik sta in de rij bij de Natuurwinkel. Het schiet niet op. ‘Ze zijn hier toch echt minder efficiënt dan bij de AH’, constateer ik ongeduldig. Tot overmaat van ramp zie ik hoe Yoni Hoeksema vastberaden naar me toe loopt. Voordat ze me begroet kijkt ze kritisch in mijn boodschappenkarretje om te controleren of de inhoud wel gezond is. Dan kijkt ze glimlachend op naar mij. Een omhelzing is onvermijdelijk, ik kan geen kant op. Na de verplichte hug zegt ze: ‘Je komt toch ook morgen? Familie-opstellingen! Het gaat zo diep dit werk, weet je. Het blijft me verbazen.’
‘Nee dank je’, zeg ik. ‘Ik heb mijn voorouderlijnen helder.’
Yoni kijkt me sceptisch aan. ‘Ik denk dat je je onverwerkte trauma onderdrukt’, zegt ze.
‘Nee hoor’, zeg ik. ‘Familie-opstellingen werkte heel goed bij mij.’
‘Wat fijn voor je’, zegt ze bits en heeft ineens haast om te vertrekken. Ze lijkt niet blij met mijn succes. Ik krijg niet eens een hug. Mooi.
Dochter van God
Later die dag ga ik koffie drinken met een vriendin.
‘Heb je gehoord van ‘John of God’? vraagt ze. ‘Hij geeft online healing. Je hoeft alleen maar in te loggen en dan kijkt hij je een uur onafgebroken aan. Dat voelt zo goed! Het is alsof hij je opvult met nieuwe energie. Vaak zijn er meer dan 10.000 mensen tegelijk online.’
‘Hij kijkt je alleen maar aan? Lijkt me saai’, zeg ik. ‘Ik voel me al goed en ik heb ook geen gebrek aan energie.’
‘Maar het is een zoon van God!’, zegt ze.
‘Ja, en ik ben een dochter van God’, zeg ik.
Dan vertelt ze over een helderziende in Katwijk waar ze nu een paar keer geweest is. ‘Wat hij vertelt over mijn jeugd, mijn ouders en vorige levens is ongelooflijk. Hoe weet hij dat? Je moet echt ook eens gaan’, zegt ze dwingend.
‘Mwoah’, probeer ik eronder uit te komen, ‘ik weet eigenlijk wel hoe het zit met mijn vorige levens en vroege jeugd. Ik had een tijd geleden een hele goede helderziende.’
‘Ding dong’, hoor ik ineens luid en duidelijk. Het komt uit de tas van mijn vriendin. ‘Oh, dat is mijn mindfullness-app’, zegt ze. ‘Waar hadden we het ook weer over?’
Zweten
Als ik later naar huis fiets kom ik Michaela tegen. Ze is aan het joggen en rent een stukje met me mee. Ik moet harder trappen om haar bij te houden.
‘Goh, jij bent fit zeg’, zeg ik bewonderend.
‘Ja, weet ik’, zegt ze zonder te hijgen. ‘Bikram yoga. Iedere dag! Daar ga je pas echt van zweten. Beter en sneller resultaat dan alle andere vormen van yoga, het is een hype joh! Je moet ook eens meegaan. Morgen is er een open les. Ik assisteer.’
Dit is een rare dag. Ineens moet ik van alles.
‘Nee, dank je’, zeg ik, enigszins geïrriteerd. ‘Ik doe al jaren Qigong en dat gaat me snel genoeg.’
‘Wat jij wil’, zegt ze en sprint de hoek om.
Vind mij leuk
Eenmaal thuis zie ik op Facebook dat ik 30 uitnodigingen heb om een nieuwe pagina te ‘liken’ – 28 zijn van spirituele aard – en 15 uitnodigingen om de een of andere spirituele bijeenkomst of cursus bij te wonen. Enerzijds leuk, maar anderzijds: het is teveel. Van teveel slecht nieuws stomp je af, daarom kijk ik geen tv meer. Van teveel spiritualiteit stomp je blijkbaar ook af. Die nieuwe cursus boeit me gewoon niet. De verhalen en beloftes dat dit anders, spectaculair en geweldig is, geloof ik niet langer. Ik heb een aantal spirituele leraren en methodes gevonden die me zo boeien dat ik daarmee nog jaren vooruit kan. Soms komt iets of iemand voorbij waardoor ik gefascineerd ben, maar uiteindelijk lijkt het allemaal toch uit te komen op de oude tradities: yoga, taoïsme, boeddhisme… Meditatie, beweging, adem… Het zijn de oude waarheden die overblijven als alle hypes en eendagsvliegen vergeten zijn. Er zijn maar weinig methodes die de eeuwenlange veranderingen van samenlevingen en culturen hebben overleefd. Dit is wat me aanspreekt: dat wat blijft. Dat wat blijft werkt.
Spirituele inflatie
Ik vraag me af wat er aan de hand is. Misschien ligt het aan mij, maar nee – het is niet zo dat niets me meer boeit. Ik ben niet vermoeid, ik ben verzadigd. De spirituele beweging lijkt in een loop terechtgekomen te zijn. Er komen steeds weer nieuwe goeroes, methodes en therapieën bij en dezelfde groep mensen blijft maar doorrennen van de een naar de ander. Zijn er mensen die ooit klaar zijn, of is het spirituele arrogantie om te denken dat je ooit klaar bent? Mijn Tolteekse leraar Oude Rein zei altijd: ‘Constante groei is infantiel. Bij een natuurlijke ontwikkeling bereikt het individu op 28-jarige leeftijd de volwassenheid. Vanaf dat moment is hij klaar om verantwoordelijkheid te dragen voor de samenleving, de zwakkeren te beschermen en zijn talenten en ervaring te delen. Wanneer je in je volwassen leven alleen maar denkt aan je eigen ontwikkeling wil dat zeggen dat je het ontwikkelingsniveau hebt van een kleuter. Het overdreven individualisme in onze cultuur is gebaseerd op het feit dat we geen van allen echt volwassen zijn geworden.’
Constante economische groei is even infantiel. Geen enkel natuurlijk systeem houdt stand als het alleen maar groeit. Een lichaam groeit en sterft weer af. Het wordt lente en dan herfst. Het is eb en vloed – alles is in beweging, dijt uit en krimpt in. De constante groei van de economie heeft voor een immense inflatie gezorgd. Het is alsof de spirituele sector ook in een periode van inflatie terecht is gekomen. Er zijn zoveel goeroes, cursussen en boeken dat het eigenlijk niet zoveel meer voorstelt.
Nieuwe tantra
Mijn geliefde komt thuis. Hij zucht demonstratief als hij naast me op de bank ploft.
‘Wat is er?’, vraag ik.
‘White Eagle’, zegt hij. ‘Je weet wel, Jos, met die bril. Sinds hij die sjamanencursus gedaan heeft, noemt hij zichzelf White Eagle. Ik kwam hem net tegen. Hij doet nu een tantracursus. Hij zegt dat wij ook een cursus neo-tantra moeten gaan doen. Hij vroeg of ik al in staat was tot een meervoudig orgasme. Heb ik net geleerd om niet te ejaculeren, het orgasme niet als doel te zien, en nu dit weer! Hij zei ook dat als jij nog geen vallei-orgasme hebt gehad we geheid binnen een jaar gaan scheiden.’
Ik schiet in de lach. ‘Oh wee’, zeg ik. ‘De seksuele inflatie heeft ook al toegeslagen!’
Ik vertel hem over de synchroniciteit van onze dag, hoe we allebei van alles lijken te moeten, hoe de must om te groeien, zelfs als dat spiritueel genoemd wordt, infantiel is en leidt tot hebzucht en onvrede. Wanneer is het genoeg?
‘Dus je bent tevreden met ons seksleven?’, vraagt hij, nog steeds een beetje geschrokken van de dreigende woorden van White Eagle.
‘Meer dan dat, ik ben tevreden met mijn leven! Hoe kan ik je van dienst zijn, schat?’
Als we de trap oplopen naar de slaapkamer bedenk ik ineens iets. ‘Wacht’, zeg ik en ren terug naar de woonkamer, waar ik alle new age folders en spirituele tijdschriften bijeen veeg en in de prullenbak gooi. Dan loop ik naar boven, waar mijn geliefde bovenaan de trap met een brede glimlach op me staat te wachten.
‘We worden oud’, zegt hij.
‘Nee’, zeg ik. ‘We worden wijs.’
Hij pakt mijn hand. Samen lopen we naar de slaapkamer.
Door Sanne Burger
Sanne Burger is schrijfster, masseuse en lerares. Meer lezen? www.sanneburger.com
Meer opiniërende artikelen lezen op deze site.