‘Ayahuasca is een katalysator voor bewustzijn’
Lars Faber is de ‘ayahuasca-koning’ van de Lage Landen. Duizenden mensen woonden een ayahuasca-ceremonie bij die schrijver, muzikant en organisator Lars Faber en zijn vrouw Tanja verzorgden. Het is in ons land een geweldige groep die in de uren na het drinken van de Peruaanse wortelthee bijzondere bewustzijnsstaten meemaakte, de omfloerste stem van ‘Moeder Ayahuasca’ hoorde of gewoon een beroerde trip ervoer. Wat bezielt Lars om zich hiermee bezig te houden?
Het moet een jaar of zes geleden zijn dat ik de eerste keer bij Lars op bezoek was in zijn Drentse boerderijtje waar hij met Tanja en kinderen woont en werkt. We vonden elkaar in het enthousiasme voor de boeken van Jed McKenna die in drie lijvige delen op een originele manier van leer trok tegen spiritueel gezever, ego-gedrevenheid en daarin humorvol de hele bedrijfstak van bewustwording, religie en spiritualiteit affakkelde. Lars zat toen in een flinke dip. Met de thee van het extract van de exotische liaan iboga had hij zich wel bevrijd van diverse verslavingen zoals roken, drank en drugs: ‘Ik was verslaafd aan alle teringzooi.’ Maar creatief kwam er niet veel meer uit zijn handen. En dat was voor kunstenaar Lars niet makkelijk: ‘De iboga brak negatieve gedachtekronkels in me af waardoor ik vrij van de verslaving kwam, maar ook in een leegte. Eentje vol potentie, zo bleek na enige tijd. Want na sombere en depressieve dagen, weken of soms maanden, klaarde de lucht toch weer op.’ Hij schreef toen in korte tijd het lijvige ‘Matrix Guerilla’, een soort ultiem binnenstebuiten keren van zijn ego en daardoor een uniek en uitzonderlijk ego-document. Met als doel om – net als Jed McKenna – definitief af te rekenen met het ‘ikje’. Kort daarop verscheen in hetzelfde jaar 2012 zijn empowerende boek ‘Leef groots NU’.
Hoe is dat, zo’n depressie? Een biologisch gegeven?
Lars: ‘De winter misschien of zomaar. Ineens zit ik in een niemandsland. Er is geen vreugde, bezieling en het komt als vanzelf op. Het is een donkere periode. Ik ervaar dan niet de verbinding die ik ooit voelde in enkele spirituele ervaringen. Mijn mind zegt dan: weet je nog, toen was het goed. En de geest wil daarnaar terug.’
Wat is de depressie in je leven?
‘Zeg maar marteling van de ziel. Want er is een weten, een herinneren dat het anders kan. Er klopt op dat moment iets niet in mijn leven. Hier kan het toch niet over gaan? Het is de Matrix – die van de gelijknamige film – waarin je als een vis in een fuik terecht bent gekomen. En ik voel dan de potentie van wat er dan niet meer uit me kan komen.’
Uit de tredmolen en uit de Matrix?
‘Ja en daarbij heeft ayahuasca me geholpen. Toen ik het tien jaar geleden begon te nemen, betekende dit voor mij het herstel van de verbinding met het ‘sacred heart’, de diepe bron van liefde voor mezelf en anderen. Daarmee ben ik niet opgegroeid. Liefhebben gaat wel, maar voelt altijd als gemankeerd, vastgebonden, niet volledig open. Ayahuasca als katalysator bracht de shit bij me naar boven en liet me ademen. Ik wilde leven!’
En het lukte?
‘Cold turkey afkicken door mezelf zeven dagen lang op te sluiten en op de zevende dag nam ik ayahuasca als katalysator. Ik dacht dat er iets gruwelijks zou gebeuren, iets demonisch zelfs. Maar na het eerste glas kwam een begripvolle stem in mijn hoofd die zei ‘we zijn zóó trots op je’. Dat was het begin van mijn heling waarbij ik mijn hart ontdekte en ging beseffen: ‘Ik ben geliefd.’ Tranen, ontroering, niks hel maar een liefhebbende gids! En na het tweede glas ervoer ik een lange tijd het puur heldere licht, een klassieke mystieke ervaring. Ik voelde me gereset.’
Levert ayahuasca altijd fijne ervaringen op?
‘Veel gebruikers voelen, ervaren of horen een geleide, een gids of stem. Maar mijn laatste reis was ontluisterend. Ik voelde de intense pijn van vroeger en ik vroeg de gids: gaat het ooit over? Het antwoord was een duidelijk ‘nee!’ en ook op andere vragen kan de reactie niet-prettig zijn. Maar meestal gaat het er dan om dat je iets onder ogen gaat zien waarvoor je eerder niet klaar was.’
Kun je dat ook zonder ayahuasca bereiken?
‘Jazeker. In het Tibetaanse Boek voor Leven en Sterven wordt een proces van drie jaar en drie maanden en drie dagen geschetst. Mediterend in een grot. Mensen die deze weg gingen maken vergelijkbare ervaringen mee. Maar onze tijd is sneller.’
Nou.. er is wel een verschil, die grot lijkt me echter…
‘Het gaat erom wat er in het bewustzijn gebeurt na het vasten. De ayahuasca als katalysator levert steeds een directe ervaring op. Oké, dat is kunstmatig, mee eens. Toch is het echt, ofschoon een chemisch middel. Het is de aard van het bewustzijn dat steeds hetzelfde is: vision quest, trancedance, ademwerk, ayahuasca: het middel is niet belangrijk, het is een katalysator om je een ervaring te geven en met ‘moeder ayahuasca’ of wat dan ook in contact te komen. En ja, je komt haar tegen in de droomwereld; maar blijf je ervan bewust dat je dus in de droomwereld haar tegenkomt; het is een droom, een projectie van je eigen mind of ziel.’
Zijn er alternatieven voor het ontdekken van de ‘weg van het hart’?
‘Een heleboel: van het bestuderen van de klassieke boeken zoals de Nag Hammadi-geschriften, het evangelie van Thomas, Catharenleer en meditatie, tot hartdansen, ademwerk, wandelen, muziek maken en schrijven. Ze duren echter langer en zijn minder spectaculair.’
De verhalen van gebruikers doen soms denken aan een bde…
‘Een bijna-dood-ervaring is in de verte wat er met een ayahuasca-trip gebeurt. Een kwart van de bde’ers komt ook in een ‘helder licht’ dat een betekenisvol en lifechanging effect heeft.’
En nare ervaringen tijdens de trip?
‘Sommigen ontmoeten monsters. Dat zijn projecties van wat ze in hun leven tot dan toe hebben opgeslagen. Ons werk is geen strijd, maar een helpen contact maken met je essentie en je laten transformeren. Je gaat iets van jezelf liefdevol in de ogen kijken en daarna begint mogelijk een pelgrimstocht naar je ziel. Verwacht geen spektakel; de plant zelf doet niks, het gebeurt in je eigen geest. Zo hebben we wel eens iemand gehad die na een jeugd vol misbruik in de ceremonie in een heftig verwerkingsproces terecht kwam en door een heftig verwerkingsproces ging.’
Geen hype dus?
‘Het middel doet écht iets. Vorig jaar kwam iemand uit een crimineel milieu meedoen. Die zei: dit is mijn laatste kans, mijn hart zit op slot. Het hart ging open. Dat is de potentie van het middel. En natuurlijk zijn er indianenverhalen van mensen die onvoorbereid zich erin storten. Net als zeilers met een te klein bootje die zich op zee wagen bij te harde wind.’
Hoe legaal of illegaal is het?
‘‘Ayahuasca zit juridisch in een grijs gebied. De verkoop en handel van de grondstoffen is toegestaan maar het theezetten van de liaan officieel niet. Wij beschouwen ayahuasca als katalysator, als een sacrament dat ons een directe ervaring met het goddelijke brengt. Net als de Santo Daime-kerk, die hierover diverse rechtszaken voerde en won, waardoor het gebruik in een religieuze setting wordt gedoogd. Wij beroepen ons op dezelfde vrijheid van religie zoals beschreven in de Europese wetgeving. Justitie heeft onlangs aan het NOS-journaal gemeld dat ze niet in actie komen zolang het goed gaat. Aan ons om te bewijzen dat het gebruik van ayahuasca in onze veilige setting geen enkel gevaar oplevert, en dat doen we ruim 10 jaar. Overigens met iboga is er wel eens – zegt men – een ongeluk gebeurd doordat een verwarde gebruiker de snelweg was opgelopen. Het effectieve middel in ayahuasca is – het overigens verboden – dmt. In paddo’s, soma (India), kykeon (Griekenland, Egypte), peyote of cactus (Mexico) uit de mysterieculturen in die landen zit mescaline, iets vergelijkbaars.’
En de veiligheid?
‘Mensen die bepaalde medicijnen gebruiken raden we het af; antidepressiva, bètablokkers, bloeddrukmedicijnen, tijdens de zwangerschap of als er een historie met psychische aandoeningen is. De dag voor de ceremonie doen we ter voorbereiding ademwerk, contactoefeningen en onze begeleiders – er zijn in totaal 50 – observeren de deelnemers of ze klaar zijn voor de ervaring en houden de deelnemers in de gaten en één op de honderd krijgt dan een negatief ‘reisadvies’. En al tijdens de voorstelronde selecteren de sensatiezoekers zich uit. ’
Meer: www.degewijdereis.nl.
Door Ewald Wagenaar
‘Verbreding bewustzijn’
‘Door omstandigheden in het leven kwam ik in Peru terecht, waar ik in contact kwam met een sjamaan uit de Amazone. Dit heeft een enorme verandering in mijn leven teweeggebracht. Dankzij de verbreding van mijn bewustzijn, via de wijsheid van de meesterplant ayahuasca, gecombineerd met de professionele begeleiding van de sjamaan, heb ik antwoorden op vele van mijn existentiële vragen kunnen vinden en heb ik meer zin in het leven kunnen ontdekken. Mijn westerse kijk, getraind in rationaliteit, geeft beetje bij beetje ruimte aan een andere ervaringswereld, meer vanuit het gevoel en intuïtie, vanuit de directe persoonlijke ervaring.’
Aldus Rinske Warner in haar voorwoord van het boekje ‘Ayahuasca, een sjamanistische zoektocht’, een recente uitgave in de serie ankertjes van uitgeverij AnkhHermes.
