Verbannen ‘graan’ eindelijk gelauwerd
Quinoa met zoete aardappel, peer, avocado en geroosterde zonnebloempitten
Ter voorbereiding op 2013, het jaar van de quinoa, in Koorddanser alvast een heerlijk recept met dit eeuwenoude gewas, dat vanwege onchristelijke associaties jarenlang is verbannen uit het dagelijkse dieet van de Inca’s.
Noteer alvast in je agenda: 2013 is het jaar van de quinoa (spreek uit kien-no-wah of kien-wah). De Verenigde Naties deed dit uiteraard niet zonder reden: quinoa is een gewas met uitzonderlijke voedingskwaliteiten, dat het vermogen heeft zich aan te passen aan uiteenlopende bodemecologieën en potentiële bijdrage levert aan het wereldwijde honger- en ondervoedingsprobleem. Dus ere wie ere toekomt: quinoa is niet alleen een geweldige bron van plantaardig eiwit, maar bevat ook grote hoeveelheden ijzer, magnesium, koper en fosfor. Bovendien is het rijk aan lysine, een aminozuur dat ons lichaam nodig heeft voor groei en reparatie van onze weefsels. Quinoa is glutenvrij en daardoor licht verteerbaar. Tegenwoordig vinden we quinoa in Nederland volop in de biologische winkels, maar het heeft in ons land lange tijd vrijwel een onbekend bestaan geleid.
Indianenvoer
De oorsprong van quinoa ligt in de Zuid-Amerikaanse Andes-regio. Archeologen vonden er vijf- tot zevenduizend jaar oude sporen van wilde quinoa, dat vermoedelijk werd gegeten door trekkende dierenkuddes. Ruim drieduizend jaar later werd quinoa pas gedomesticeerd.
De Inca’s beschouwden het gewas als heilig. De Inca-keizer zaaide volgens een jaarlijkse traditie met gouden gereedschap de eerste quinoazaden. De Inca’s noemden het heilige gewas ‘chisaya mama’ of ‘moeder van alle granen’, maar quinoa is eigenlijk een pseudograan. Het is geen familie van de grassen, wel van gewassen als bieten en spinazie. Tijdens de kolonisatie werd quinoa door de Spaanse conquistadores spottend ‘indianenvoer’ genoemd. Het zaaien ervan werd per direct verboden, en daarmee stopte ook het eeuwenoude keizerlijke ritueel, want de christelijke overheersers waren immers niet gediend van de inheemse onchristelijke ceremoniële praktijken. De Inca’s werden in plaats daarvan gedwongen Europees graan te zaaien.
Bitter
De quinoaplant maakt grote hoeveelheden saponine (zeepstof) aan, dat een natuurlijke bescherming vormt tegen vogels, insectenvraat en groei van bacteriën en schimmels. Om die reden is quinoa meestal biologisch. De saponine heeft een bittere smaak en is enigszins irriterend voor ogen, luchtwegen en darmen. Het is daarom belangrijk de quinoa voor het koken goed af te spoelen. Na bereiding heeft quinoa een nootachtige smaak en krijgt het een luchtige textuur. Quinoa is niet alleen lekker als gezonde toevoeging aan de avondmaaltijd, maar ook als warm ontbijt met wat kaneel, rauwe honing, bessen, noten, gewelde gedroogde vruchten en plakjes banaan.
Quinoa met zoete aardappel, peer, avocado en geroosterde zonnebloempitten:
Ingrediënten (voor 2 personen, biologisch)
1 blokje kippenbouillon
200 gram quinoa
1 mediumgrote zoete aardappel (zoete bataat)
1 mediumrijpe avocado, in partjes
1 peer, in blokjes
1 eetlepel rauwe honing
½ eetlepel citroensap
1 eetlepel verse korianderblaadjes, fijn gesneden (optioneel)
2 eetlepels geroosterde zonnebloempitten (tip: ook geroosterde amandelen smaken heerlijk)
Gemalen zwarte peper en Keltisch zeezout naar smaak
Bereiding:
Kook na het afspoelen de quinoa met het bouillonblokje volgens aanwijzingen op de verpakking. Schil de zoete bataat, snij deze in blokjes en kook deze in ca.10 minuten beetgaar. Doe alle ingrediënten in een kom, schep het voorzichtig om en voeg eventueel peper en zout toe.
Eet smakelijk!
