
Bidden, dûh…
Het woord spiritueel wil zeggen: de spirit betreffend. Spiritualiteit gaat dus over dat wat de spirit aangaat. In ons religie-ongebonden metier wordt dat in vele vormen gegoten. De meeste daarvan zijn areligieus: ze moeten niks hebben van structuren, vaste patronen, dogma’s en al helemaal niks van hiërarchie.
Dit voorkeursgedrag van ‘ongebonden spirituelen’ zoals de onderzoekers van ‘Geloven in Nederland’ enkele jaren geleden ons aanduidden, heeft vele oorzaken. Een belangrijke daarvan is dat ongebonden spirituelen vaak ervaringen hebben met kerken of religies. En die zijn hun zelden goed bevallen. Die verstarde structuur, vormen en dogma’s zijn in deze tijd niet meer uit te leggen. Neem daarbij ook een gebrek aan wil binnen religieuze organisaties, om de geestelijke individualiteit van de mens ruimte te geven. Dit leidde in de middeleeuwen tot het verbranden van heksen en koorddansers. Koorddansers? Ja werkelijk, die ook, want hun onaardse gezweef in combinatie met een lifestyle van bohemien, lag toen ook al niet zo lekker bij autoriteiten.
Het is al eeuwen heel gewoon dat er gebeden moet worden tegen een almachtige en vooral strenge God. Bidden was naast een plicht ook een uitlaatklep voor emotionele stress. Vooral de meer persoonlijke benadering van de protestantse beweging, eeuwen geleden begonnen, bracht meer verantwoordelijkheidsbesef bij de mensen voor hun eigen relatie met het Hoogste, los van priesters en dergelijke intermediairs.
Met het badwater (kerken en religies) is het kind (bidden) weggegooid. De persoonlijke relatie met het hoogste bewustzijnsniveau wordt nu gelegd op een meditatiekussentje, al dan niet terwijl een wierrooksliert in het neusgat kringelt. Mediteren is zo een activiteit geworden, iets dat je wilt en dus doet. De menselijke geest zit op de bok van het voertuig dat zijn spirituele impulsen uit de hoogste regionen haalt: meesters van ons eigen spirituele universum. De Secret heeft geen geheimen meer, de zielenrust kneden we zelf en ons hele geestelijke leven lijkt vooral maakbaar. Zo doen velen ons geloven althans.
De innerlijke werkelijkheid is dikwijls anders: mensen zoeken en hunkeren naar eenheid, zielenrust en zielenthuis, overzicht en heelheid, in en buiten (goeroe’s) zichzelf. Een honger die ondanks de ‘afschaffing’ van de religie maar niet gestild wordt. Niks maakbaar, niks ikke zelluf; bij de minste tegenwind hollen we naar onze coach, therapeut, goeroe of andere begeleider. Liefst een ‘spirituele’, dat dan weer wel.
Maar waar we echt zouden moeten zijn, is in eerste instantie bij de Spirit zelf. Oke, noem het geen bidden, maar ‘contact maken met je Hoogste Zelf’, de Liefde, Al of wat dan ook. Waar die is te vinden? In je eigen hart en bewustzijn. Niet in een stenen gebouw of beeld. Niet in een ceremonie, al kan die zeer verheffend werken. De Spirit is overal en laat zich ontmoeten in je eigen hart. Héél dichtbij, superintiem. En heel zachtjes. Als je praat dan wordt er teruggesproken. Dat kan een opkomende gedachte in je eigen hoofd zijn, een voorvalletje van niks of juist een oorverdovende klap. Die laatste categorie kan vervelend zijn, maar dan heb je meestal de andere zachtere uitingen al geruime tijd genegeerd.
Hoe dat contact met het Hogere werkt? Gewoon met taal: doe je mond open, haal diep adem en zeg wat je kwijt wil. Eventueel in gedachten, als je niet durft. Geen getruuk, mooipraterij of zelfbedrog; gewoon jouw waarheid van het nu. Jouw Spirit kent je te goed om voor de gek te kunnen houden. Het gaat om de adressering van jouw energie en aandacht: je onmacht, twijfels, je emotionele stand van zaken. Om je statusupdate, om het in de taal van de social media te zeggen. Zeg maar bidden dus.
Dat is wat anders dan het ouderwetse beeld van bidden, zoals de smekende armoedzaaier bij het voedseluitdeelpunt, hopend op een gunstige gift van Hogerhand. ‘Oh Lord, won’t you buy me a Mercedes Benz? My friends all drive Porsches, I must make amends’, zong Janis Joplin, die zo de draak stak met deze egocentrische vorm van bidden. Bidden is als een goed gesprek met een goede vriend of een familielid, eentje met beslist een niveau waar je tegenop kijkt. Daar loop je ook niet steeds tegen te zeuren, een keertje kan, oké, maar het is niet bevorderlijk voor het contact.
De voordelen van zulk contact zijn legio. Dat je je emoties tot op het diepste niveau kan uitspreken. Dat je je onmacht kan delen. En dat er ‘iets’ is dat naar je luistert. Iets of iemand? Wat zou het, wat maakt het eigenlijk uit? Het aantal verhalen over wonderbaarlijke wendingen in levens die zich voordeden na het bidden, zijn te talrijk om te negeren. The proof of the pudding is in the eating: geef bidden ’s een kans. Gewoon doen.