
Astrologisch enneagram over 2010
Willem Jan van de Wetering: “Houd nu rekening met hele grote invloeden van buitenaf.”
Het enneagram met de negen persoonlijkheidstypen: wie kent het niet? Maar wist je dat dit zich goed laat combineren met astrologie? En dat het enneagram helemaal niet zo statisch is als het lijkt? En dat je ruwweg ieder kalenderjaar ermee kan duiden, en ermee kan aangeven wat voor ‘kleur’ het komende jaar krijgt?
Door Judith van Beers
Ondernemer, trainer, coach, schrijver en uitgever Willem Janvande Wetering (1946) schreef inmiddels zo’n vijftien boeken over het enneagram. Sinds 1998 geeft hij binnen zijn Andromeda Academie trainingen over het enneagram. Van de Wetering verdiepte zich reeds jaren geleden in het enneagram. Hij deed en doet onderzoek, schreef er dus boeken over, ontwikkelde EIK coaching (Enneagram Integratie Kunde), paste het enneagram toe als procesmodel en heeft nu de Maya kalender en de sterrenbeelden verbonden aan het enneagram. De opleiding tot EIK coach streeft ernaar een transformerende therapievorm aan te reiken om mensen te helpen hun overlevingstrategieën op te ruimen en ze terug te brengen naar hun (levens)missie en –doel. Vanuit zijn visie stond het enneagram al in oude geschriften en komt het bij de soefi’svandaan. Toen in de jaren ‘60 door de psychiater Oscar Ichazo de typologieën aan het enneagram toe werden bedeeld, werd het enneagram voor een groter publiek aantrekkelijk. Van de Wetering merkt echter op dat veel mensen zich vasthouden aan de negen persoonlijkheidstypenvanhet enneagram ‘omdat we nou eenmaal graag weten waar we aan toe zijn’, iets waardoor het enneagram volgens hem tekort wordt gedaan.
Kun je het enneagram zo kort mogelijk beschrijven?
“Het enneagram is een dynamisch en psychologisch model dat heel veel verschillende niveaus bevat. De typologie blijkt slechts éénvandie niveaus, maar niet het belangrijkste. Het procesmodel is het belangrijkste en leert ons het meeste.“
Wat is dat, het procesmodel?
“Ieder proces, of het nu om een persoonlijk of een productieproces gaat, is aan de handvan het enneagram duidelijk inzichtelijk te maken. Het procesmodel laat zien dat er in ieder proces twee stappen zijn (bij de 3 en de 6) waarop we geen grip hebben en er invloedvan buitenaf is. Daardoor lopen de meeste processen anders dan men had verwacht. Door het procesmodel te gebruiken, krijg je inzicht in het proces en kun je de vreemde invloeden gaan gebruiken in plaatsvan bijvoorbeeld trachten ze te voorkomen of achteraf te herstellen. Het procesmodel laat zien waar jij op dit moment staat in het leven en welke stappen je moet nemen om je doel te halen. EIK coaches kunnen jou in het procesmodel begeleiden. Dan beweeg je je letterlijk over het enneagram. Je begint dan in het kruis onder 9, dat is het rustpunt. En als je weer beweging wilt, weer wilt leren omdat er een ontevreden situatie is ontstaan, dan beweeg je je naar 1, de perfectionist. Daar ontstaat de vraag: wat wil je? Via het hexagram in het enneagram loop je vervolgens via de 4, de 2, de 8, de 5 en de 7 en doorkruis je meerdere keren de lijnenvan de driehoek 3-6-9. Hierdoor ontstaat er invloedvan buitenaf. Het procesmodel kent ook een ravijn (tussen de 4 en de 5). Dit is de plek waar veel mensen afhaken op hun doel omdat ze de grote stap over het ravijn niet werkelijk nemen. Waardoor er stagnatie in het proces plaatsvindt. Daarom worden processen opnieuw begonnen voordat ze werkelijk zijn afgerond en blijven mensen in dezelfde gedragingen hangen. Het procesmodel laat jou de stap over het ravijn zetten als je dat aandurft. Pas dan vindt de daadwerkelijke verandering plaats.“
De Amerikanen zijn grote aanhangers van het enneagram. In de VS wordt het op sommige universiteiten gedoceerd.
“Daar wordt het Enneagram inderdaad in de psychologie toegepast. En als je naast de typologie doordenkt over de werkenvanGeorge Gurdjieff (red: Gurdjieff is eenvande eersten, zo niet de eerste die melding maaktvanhet enneagram. Het enneagram vertegenwoordigt in zijn leer de relatie tussen de twee grootste levenswetten, door hem abstract beschreven als ‘de wetvandrie’, de driehoek 3-6-9 en ‘de wetvanzeven’, het hexagram 1-4-2-8-5-7-9) en de soefi´s dan zie je dat het enneagram een model in beweging is. Dit zorgt voor progressie en vooruitgang. Dat je dan natuurlijk ook de negen typen erin kunt zetten en dat die typen dan precies weergeven waar het proces stagneert. De typen met hun belemmerende overtuigingen zijn eigenlijk stagnerende processen in het procesmodel. En daardoor is de typologie dus heel waardevol, maar niet het belangrijkste. Je moet eronder kijken om de typen te kunnen begrijpen anders ga je alles weer vastzetten. Nadeelvanwat de Amerikanen doen is dus dat zij uitgaanvan: je bent een type en je blijft een type. Zo ben je, dit is je karakter. En dat is ook het nadeelvanastrologie: je bent dat sterrenbeeld en zo is het en niet anders. Het enneagram zegt wat anders. Het enneagram zegt, mede door de vormenvancirkel, driehoek en hexagram, dat we die huizen, sterrenbeelden en planeten kunnen gebruiken om vooruit te komen. Je bent het niet, het is je proces. En uiteindelijk is je proces dus heelheid, totaal niets meer zijn, voorbij je ego. Dan ben je uit het enneagram. Dus is het enneagram een modelvanmeer dan alleen maar de negen typen. Het is gewoon: hoe kom ik losvanmijn beperkingen zodat ik in vrijheid kan leven.”
Je geeft engelen, kernverlangens en nu ook onder meer huizen, sterrenbeelden en planeten een plek in het enneagram. Wat is je drijfveer?
“Het enneagram is een model met de weergavevande oorsprongvanons zijn. Oude wijsgeren stelden al dat alles terug te voeren is op het enneagram. Dat is de reden dat ik zo enthousiast ben over het enneagram. En dat ik steeds dieper zoek om uiteindelijk de antwoorden te vinden waarom we hier zijn, wat het grotere plan hierachter is en hoe de samenwerking tussen onze wereld en de werelden die we niet zien, is. Dan ontdek je dat de sterrenbeelden wel in het enneagram gebruikt zijn, maar als hulpmiddel om verder te komen en niet als een beschrijvingvanons karakter. Dan zie je dat de kernverlangens onze uitdaging zijn tot vervolmaking, maar we zien ze als ontbrekende stukkenvanonszelf die we bij anderen zoeken. Dan ontdek je dat de aartsengelen ons helpen in ons zijn en ons ondersteunen om uit beperkend gedrag te stappen. Zo valt alles samen. En er is voor mij nog zoveel te ontdekken. Dat wil ik graag delen met allen die deze zoektocht ook aan het maken zijn.”
En nu heb je het enneajaar gemaakt…
“Het enneajaar is een jaarhoroscoop op basisvanhet enneagram. Het is dus een hulpmiddel voor het proces waar je inzit. Wat ik terug krijgvanmensen is dat het bizar nauwkeurig klopt.”
Dit jaar is het enneajaar 3, de Winnaar. Wat heeft de Mayakalender hiermee te maken?
“Als je de meest natuurlijke kalender die er is, de Mayakalender, combineert met onze jaartelling, de Gregoriaanse, dan is de Mayakalender 5124 jaar geleden begonnen. Het getal negen is net als in het enneagram ook bij de Maya’s een belangrijk getal. Als je die 5124 jaar deelt door 9, dan zitten we dit jaar (2010) in de 569ste cyclus en daarvanin de derde stapvandeze cyclus. De derde stap op het enneagram is de 3, de Winnaar. Dat maakt dat 2010 het jaarvande Winnaar is, eenvande negen enneagramtypes.”
En wat betekent dat voor 2010?
“Dat dit een jaar is met hele grote invloedenvanbuitenaf waarop wij zelf geen invloed hebben. Dus we zijn onderhevig aan schokken die ons te wachten staan in dit jaar. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het kabinet dat viel. Dat geeft aan dat dit jaar een zwaardere energie heeft waarbij er een neiging is om naar kortstondig succes te kijken. Want de enneagram-drie kijkt naar kortstondige successen en wil dus winnen op dit moment. En deze kijkt niet zo naar de langere termijn. Als je dus kort gezegd dit jaar zou gebruiken om te anticiperen op de invloedenvanbuitenaf die jij tegen gaat komen, en je zou je langetermijndoelen uit het oog verliezen, dan bestaat de valkuil dat je reactief gedrag gaat vertonen in plaatsvanproactief. Dit zie je bijvoorbeeld nu aan de banken die allemaal bezig zijn met kortetermijnvisie: snel geld maken, de bonussen weer uitkeren, zodat ze uit kunnen keren en iedereen tevreden kunnen houden, alle rentes omhoog. Er wordt volop en snel geld verzameld. Dat wordt volgend jaar afgestraft. 2011 is namelijk het jaarvande vier,vande romanticus. Dan komt boontje om zijn loontje, omdat de vier altijd gaat voor echtheid en waarheid. Diegenen die nu gebruik makenvande invloedenvanbuitenaf en die hun langetermijndoel voor ogen houden, worden succesvol, worden een werkelijke winnaar.”
Heb je nog een advies?
“Het enneagram is een weergavevande energie in het universum met als reactie de mens op aarde. De energie is altijd in beweging. Het is waardevol om alle lagen te zien: wie ben ik, waar ga ik heen, waarom, wat is mijn doel, wat is mijn levensdoel, wat is het doelvanmijn jaar, hoe kan ik hulp inschakelen die er is om te komen waar ik moet zijn? Daardoor is het enneagram in deze toepassing heel compact. En voor 2010: focus je steeds op je langetermijndoelen. En als je die niet hebt, maak ze dan! Ze zullen je ondersteunen in je groeiproces, onafhankelijk of je je doelen haalt of niet.”
Info: www.andromeda-uitgeverij.nl/enneagram. Willem Jan geeft half juni een workshop-week in Frankrijk ‘Enneagram Code” waarin ook aandacht wordt besteed aan het enneajaar.
Judith van Beers is trainer en EIK-coach, info@lifecoachingentraining.nl.
Relationeel privé-advies
Wat zou een enneajaar-drie voor mij betekenen? Ik ben nieuwsgierig geworden en leg Willem Jan daarom een relationele vraag voor uit mijn leven. Want sinds januari j.l. heb Ik meerdere relaties, met name vriendschappen, beëindigd, vriendschappen die namelijk geen vriendschappen bleken. Wat kun jij mevanuit het enneajaar adviseren?
Willem Janvande Wetering: “Vanuit het enneajaar gerekend zitten we in het jaarvanenneatype-drie, de Winnaar. Waar je nu op mag letten is dat er veel invloedvanbuitenaf is die jou beïnvloedt. Vorig jaar – ennea-energie twee, de Helper – was je erg gefocust op ‘wie wil mij hebben?’ Nu is de valkuil dat anderen je aangeven wie goed voor je is of hoe je jezelf kunt aanpassen om de juiste relaties te vinden. Het advies dit jaar is juist om te kijken welke signalen je krijgt om bijvoorbeeld de juiste mensen tegen te komen. Zij kunnen signalen afgeven, maar dat kunnen ook andere tekens zijn. Als je drie keer een teken krijgt mag je daarop afgaan. Maar die actie moet helemaal uit jou komen.“
Enneajaar-drie, juni 2010
Het accent ligt deze maand op aanmoediging. Je ziet je doel voor dit jaar duidelijk voor ogen. Je hebt de basis gelegd voor een goed resultaat. Misschien zit het nog niet mee, maar daar gaat verandering in komen. Je krijgt namelijk hulp, misschien wel uit onverwachte hoek. Die hulp komt op het moment dat jij erom vraagt. Wees je er bewustvanwat jij nodig hebt. Is het voor jou duidelijk wat je precies wilt? Mochten er nog onduidelijkheden zijn, of is het te algemeen, werk het dan alsnog in details uit. Je ontvangt aanmoediging op je weg. Maar jij kan ook anderen veel makkelijker aanmoedigen om hun pad te volgen of jou beter te ondersteunen.
Het procesvanontwikkeling loopt– volgens Willem Janvande Wetering – voor iedereen en alles langs deze punten in het enneagram die goed passen op wat we wetenvande astrologische (westerse) dierenriem.
Punt a, Ram op de lijnvan 1 naar 4 op het snijpunt met 9-3. Laten we starten met de Ram, het eerste sterrenbeeld. Hier is nog de twijfel of je echt wilt en openstaat voor verandering. De Ram wil doordrammen en de valkuil is dan ook dat je als een kip zonder kop verdergaat en in blindheid je weg vervolgt. Gebruik die kracht om, ondanks al je twijfel, je doel helder te formuleren.
Punt b, Stier op de lijn 1 naar 4 en de kruispunt 3-6. De Stier gelooft in datgene wat hij kan waarnemen. De valkuil is dus om vast te houden aan het oude waardoor je je proces niet aangaat en dus niet fysiek doorgaat, maar teruggaat. De Stier is bang voor punt 4, de diepere angsten en het onbekende waaruit creatie kan voortkomen. Het wil een nieuw houvast scheppen. Ram geeft kracht aan de Stier om dit aan te gaan.
Punt c, Tweelingen op de lijn 2 naar 4 op kruispunt 3-6. Tweelingen wil het onzichtbare en zichtbare met elkaar verbinden. De valkuil is de wispelturigheid doorvan het ene naar het andere heen en weer te gaan. Een Tweelingen twijfelt aan de eigen capaciteiten. Hij kan zich gemakkelijk in andermans standpunt vinden en begrijpt veel. Maar er is ook het lijden dat achter de oppervlakkigheid schuilgaat. Je moet gebruikmakenvan de flexibiliteit en de invloedvan buitenaf goed tot je nemen om verder te kunnen.
Punt d, Kreeft op de lijnvan 4 naar 2 op de scheidslijn 3-9. Kreeft neemt het leven ernstig. De energie richt zich op overleven, dus op levensbehoeften. Innerlijk is de Kreeft in beroering. De valkuil is dat er wordt gewacht op de invloedenvan buitenaf. Als die te sterk zijn, verbergt de Kreeft zich eerst. Hij heeft het gevoel niet goed genoeg te zijn. De hang naar de oorsprong moet worden overwonnen, omdat anders de volgende fase, de Leeuw-fase, niet kan ingaan. Kreeft moet uitgaanvan het Grote Moedergevoel dat hij de oorsprong weetvan alles wat leeft.
Punt e, Leeuw, op de lijnvan 2 naar 8 op het snijpunt 3-9. De Leeuw verschuilt zich niet. Met koninklijke agressie jaagt hij de prooi in de hinderlaag en stort zich er met een sprong op. De Leeuw is heerszuchtig en heeft een sterke wil. Trots en hoogmoed zijn de valkuilen waardoor de stap niet wordt gezet en de Leeuw zich te snel weer te rusten legt om vervolgens niet meer in beweging te komen. Hij moet zijn imposante kracht gebruiken om zijn eigen IK te laten zien en zich kwetsbaar op durven stellen.
Punt f, Maagd, op de lijnvan 2 naar 8 op het snijpunt 9-6. De Maagd richt zijn gevoel op de innerlijke wereld en het verstand op de buitenwereld. De Maagd neemt aan dat de ander het wel aanvoelt en uit zich niet gemakkelijk. Hij is leergierig, maar sceptisch, heeft veel geduld en streeft naar perfectie. Om verder te komen, moeten hier keuzes worden gemaakt, want teruggaan kan eigenlijk niet meer. Openstellen, zichzelf laten zien en de objectiviteit gebruiken voor het grotere geheel brengt hem onderweg naar Weegschaal.
Punt g, Weegschaal, op de lijnvan 8 naar 5 op het snijpunt 6-9. De Weegschaal wil evenwicht. De opgaande bewegingvan de een en de neergaandevan de ander is het symbool. De valkuil is dat er zo veel keuzes zijn en je hebt geen idee wat je wilt kiezen. De Weegschaal is tactisch, diplomatiek en valt bij iedereen in de smaak. Hij kan goed bemiddelen, maar voor hemzelf lijkt er geen uitweg. Hij gaat voor de gelijkmatige verdeling. Om verder te komen moet de evenwichtskunstenaar met beide voeten op de grond komen en wilskracht gebruiken.
Punt h, Schorpioen, op de lijnvan 8 naar 5 op het snijpunt 3-6. De Schorpioen vecht zich dood of overwint. Hij beschikt over een grote energie, is gevoelig, spiritueel en voelt instinctief of het goed zit. Hij is een vat vol tegenstrijdigheden, omdat hij zijn emoties verbergt. Er is sprakevan een grote zelfcontrole. Nu is het juist zaak om door te zetten en de transformatie te laten plaatsvinden. Schorpioen geeft op dit punt aan dat je moet ‘thuiskomen’ in jezelf, in je eigen emotionele veld. Waar ga ik naartoe?
Punt i, Boogschutter, op de lijnvan 5 naar 7 op het snijpunt 3-6. Boogschutter vertrouwt op zijn eigen beeldvan de wereld. Het gevaar is dat de Boogschutter zich afzondertvan anderen. Alles wat hij doet, is intens en schiet soms zijn doel voorbij. Het intellectuele en instinctieve zijn in voortdurende strijd met elkaar. Hij weet dat je een stap achteruit moet doen om er twee vooruit te kunnen zetten. De Boogschutter leert je de liefde voor een vak. Boogschutter wil alles alleen doen, zonder invloedvan buitenaf. En juist op dit punt is de invloedvan buitenaf noodzakelijk. Dit is evalueren, kritiek ontvangen en verwerken.
Punt j, Steenbok, op de lijnvan 5 naar 7 op het snijpunt met 6-9. De Steenbok neigt ernaar het traditionele te verwerpen, maar hecht wel aan tradities uit het verleden. Op eigen inzicht en kracht moet het worden voltooid. De Steenbok is ernstig, gesloten en soms wat zwaar op de hand. De Steenbok signaleert direct iemands zwakke punt. Er moeten keuzes worden gemaakt en de verantwoording daarvoor wordt genomen. Als je je op dit punt richt, op de hoogste geestelijke kracht, ontplooit de persoonlijkheid zich. Op weg naar punt 7 moet je nu verinnerlijken.
Punt k, Waterman op de lijnvan 7 naar 1 op het snijpunt 6-9. Zijnde het één na laatste sterrenbeeld en al op weg naar voltooiingvan het proces legt Waterman verbindingen en is betrokken. Vriendschap staat op de eerste plaats. Hij is origineel, begripvol en gecompliceerd, omdat noch het verstand, noch het gevoel overheersen. Zijn acties lijken onlogisch en chaotisch. Hij is een idealist die de situatie wel eens te rooskleurig ziet. Hij wil alles wat nieuw is stimuleren om te groeien en zou dat graag ondersteunen. Op dit punt is hetvan belang te kijken wat je hebt en te overzien wat je nog nodig hebt en dan het beste uit te bouwen en al het andere te laten liggen. De vrijheid is nabij.
Punt l, Vissen, op de lijnvan 7 naar 1 op het snijpunt 9-3. Het laatste teken en de laatste stap. Beweeglijk, speels en alleen maar inademend. Er is opruiming en grote schoonmaak. Vissen is veelzijdig getalenteerd, maar er moet veel worden gecommuniceerd. Hij is zeer beïnvloedbaar, vaak onzeker en wil bevestigingvan buitenaf. Hij is constant op zoek naar een ideaal waaraan hij zich kan overgeven. Hij heeft veel begrip, zelfs voor degenen die hem iets aandoen. Hij laat veel langs zijn schouders afglijden. De Vissen voelt zich als een vis in het water, maar wie is hij nu eigenlijk zelf? Zaak is om hier naar de kernvan de dingen te komen. Het is de laatste stap. Heb je alles wat je nodig hebt? Weet je nu wie je echt bent en kies je nu voor jezelf en jouw doel?
Uit: ‘Enneagram Code gekraakt’ – uitgeverij Andromeda
De 9 enneagramtypen
1 – de Perfectionist is een levensverbeteraar. Ze willen altijd het aller- allerbeste en kunnen heel goed advies geven.
2 – de Helper is altijd bezig met wat de ander nodig heeft en bouwt daaromheen zijn bestaan.
3 – de Winnaar gaat voor succes, altijd en overal. Ook ten kostevan jou.
4 – de Romanticus is graag alleen, creatief, emotioneel en ziet de schoonheid in dingen.
5 – de Waarnemer is een denker en goed in het bekijkenvan het grote plaatje.
6 – de Loyalist denkt te weten wat jij nodig hebt en kan goed analyseren.
7 – de Levensgenieter vermijdt beperkingen en maakt graag plezier. Is egocentrisch.
8 – de Baas is rechtvaardig en eerlijk. Vermijdt zwakte, ziet potentie en zoekt naar de waarheid.
9 – de Bemiddelaar gaat voor harmonie en vermijdt woede en confrontaties. Gezellig, attent en begripvol.