Read the f#cking manual

Je thuishaven is de eeuwige Tao

Kun je je nog herinneren wanneer je voor het laatst echt lui bent geweest? Zo lui ongeveer als een lui zwijntje dat knorrend in de zon ligt, waarbij alleen zijn ademhaling en puffen nog verraden dat hij leeft? Nou, zo lui ben ik vandaag. Echt waar. En het erge is, dat de ene na de andere interessante gedachte zich manifesteert.

Werkelijk, als ik ze beet kon pakken zou er wel eens een heel interessant stukje kunnen ontstaan. Het is een tantaluskwelling, mij realiserend dat er hele diepe shit verloren gaat met iedere minuut die ik hier langer in de zon blijf lummelen. Gelukkig heb ik het tweede soort beroep dat je op je rug liggend kan doen. Daarom heb ik de laptop op schoot genomen en laat ik mijn vingers het werk doen… als die interessante ideeën zich tenminste nog een keer willen melden. Ik zal het draadje proberen te vinden waarmee het begon.

Oh ja, ’t begon zo: in een vorig leven werkte ik ooit eens op een helpdesk. Ik wist niet eens zo bijster veel van computers, maar met een vriendelijk: ‘Heeft u de computer al eens uit- en aangedaan?’ werd ongeveer 90% van de problemen opgelost. De andere 10% vroeg om veel meer kennis en beantwoordden we standaard met RTF: read the fucking manual. Met andere woorden: ‘Heeft u de handleiding al geraadpleegd?’ En zo van de ene op de andere gedachte overspringend, als een surfer in de branding van golf naar golf, kom ik uit bij de volgende prangende vraag: waarom hebben we bij dit leven geen handleiding gekregen? Serieus! Waarom weet niemand, ik herhaal, NIEMAND (behalve jij), waar dit leven over gaat? Mijn gedachten springen over naar Toon Tellegen, die dit fenomeen beter dan wie dan ook beschreef:

Ik werd geboren

en iemand kwam aansjokken, zette een ladder

tegen mij aan en klom naar boven

met op zijn rug mijn ziel en mijn gedachten.

Het begon te regenen

en hij sprong naar beneden, holde weg

om te schuilen, riep nog over zijn schouder,

‘Wees gelukkig! Wees gelukkig!’

De zon verscheen

maar er klom niemand meer naar boven,

niemand legde uit hoe ik mijn gedachten

moest gebruiken,

niemand bracht mijn schaduw,

niemand haalde de ladder weg,

niemand zei dat er niemand meer zou komen.

Matrix-verlaters
Niemand zei dat er niemand meer zou komen. Niemand die snerend zegt dat je in je handleiding moet kijken, sufkop. Niemand. Zeg eens eerlijk, kun jij met dit gegeven omgaan? Je op de oeverloze oceaan van niet-weten laten drijven zonder je aan wrakhout van religie en andere overtuigingssystemen vast te klampen? Kun je zijn met de leegte, het niet-weten, het feit dat er geen fucking manual is, ook beweert 98,7% van de bevolking van wel? Om heel eerlijk te zijn heb ik het er wel eens moeilijk mee. Ik had altijd gehoopt dat er op deze aardkloot een paar slimme gasten zouden rondlopen die plaatsvervangend vader voor me konden spelen en die me uit zouden leggen hoe dit spelletje werkt. Maar hoe dieper ik spit en graaf (lees: in de zon bruin lig te bakken op mijn ligstoel met laptop op schoot), hoe meer ik me realiseer dat er niemand meer komt. Een tijdje terug heb ik nog gehoopt dat de Dalai Lama mijn spirituele pappa zou willen worden, maar ik besef nu terdege dat hij té leuk zou zijn, maar het helaas ook niet weet.

Aan de andere kant is het ook een groot goed om de goede spirituele pappa-droom op te geven en je volledig onder te dompelen in het niet-weten, met een brandend verlangen om de waarheid te ontsluieren. Het houdt de boel in elk geval fris. In de zomer dan. In de winter trekt het me steevast in een diepe depressie, maar dat is van later zorg. Ik kan nu even genieten van de volle lading zon en van het niet-weten.

Gelukkig is er een pseudo-manual achtergebleven op planeet waanzin, een manual voor gesjeesde matrixverlaters als ik. Hij vertelt je niet hoe het werkt, maar vooral hoe het niet werkt. Het ding heeft op zich ook wel weer een handleiding nodig trouwens. Denk dat ik ‘m nu wel een paar honderd keer bestudeerd heb, en nog steeds zou ik je niet kunnen vertellen wat er nu werkelijk in staat. Eigenlijk kan ik zo uit mijn blote bolletje alleen de eerste strofe reciteren: De Tao die genoemd kan worden, is niet de eeuwige Tao. Bingo! Meer hebben we niet nodig, dit is alles wat je de rest van dit aardse leven nodig hebt om de matrixsoftware in je hoofd te kraken. De matrix (ook wel conscensus trance genoemd, dat wat we collectief als de werkelijkheid beschouwen) draait namelijk op uiterst virus-gevoelige codexen, genaamd woorden. Het liefst nog op absolute woorden: dit is een boom. Jij bent een mensch. Met woorden zijn we ooit vanuit ons hemels paradijs verbannen naar de uitzicht- en (schijnbaar) betekenisloze wereld van oorzaak en gevolg. Lao Tze plaatste niet voor niets ruim tweeduizend jaar geleden deze bom onder de matrix met zijn Tao Te Ching: De Tao die onderricht kan worden, is niet de eeuwige Tao.

Droomleventje
Als je ooit, of – zoals in mijn geval – regelmatig, het gevoel hebt gehad dat er iets niet klopt, dat er iets ontbreekt, dat je een thuis mist, je bron, je essentie of dat je zoals Jim Carrey gevangen lijkt te zitten in de Truman Show en af en toe tegen een decorstuk aanbotst, dan klopt dat. Jouw ooit zo driedimensionale wereld is gereduceerd tot een tweedimensionale kijkdoos. Je thuishaven is de eeuwige Tao, de non-duale wereld. En die is woordeloos… wat je onderwijzers je ooit ook hebben mogen onderwijzen. Ze hebben je bang gemaakt, met cijfers en straffen om je oren geslagen, gedreigd met totale mislukking en verbanning, en met jarenlange volharding bewustzijn 1.0 bij je naar binnen gepropt. En nu ben je bezig om je eigen virus te kraken, wat allereerst tot totale leegheid en betekenisloosheid kan leiden. Do(‘nt) try this at home! De grenzen van de studio waarin deze matrixsoftware draait, zijn niet voor niets zo akelig en afschrikwekkend mogelijk gemaakt. Als je het te spannend vindt, kun je altijd nog terug naar je droomleventje: je carrière, je relaties, je huis en auto, je problemen, je hypotheekje en pensioen, verder te noemen bewustzijn 1.0 of matrix. Als je de waarheid wilt weten, laten we dat even voor wat het is en gaan we verder op onderzoek.

Zonder woorden dus. Die ouwe Lao was zo gek nog niet. Of zo gek als een deur, who knows? In elk geval kun je proefondervindelijk gaan ervaren wat hij bedoeld heeft, met: is niet de eeuwige Tao. Geen woorden dus. Maar wat is de eeuwige Tao dan wel? Check: waar liggen je handen op dit moment? Wie heeft ze daar neergelegd? Jij? Dacht het niet. Check: wie ademt jou, op dit moment? En in je slaap dan? Niemand dus… de eeuwige Tao in werking. Het leven zelf, zonder tussenkomst van wat dan ook. Het meanderende leven, dat zich van moment tot moment voltrekt, is niets. Woorden maken dat er iets is, dat iemand tussen de manifestatie van de realiteit – Tao – in geplaatst wordt. Er ontstaat iemand, een illusoir persoon, jij. Maar de waarheid is dat er helemaal niets of niemand is. Alles is. Woorden plaatsen ervaringen op een XY-as in een tijd/ruimte continuüm. Maar tijd en ruimte bestaan helemaal niet, dat is juist de grap, pas als we iets benoemen wordt het iets! Dat iets  is een bedenksel van de makers van Goede Tijden, Slechte Tijden, die ons willen laten geloven dat we onderweg naar morgen zijn (ik zal je zo laten zien dat we onderweg naar gisteren zijn). Goed – slecht zijn geen tegengestelden, zoals ze ons graag willen doen geloven. Het zijn waarnemingen vanaf een zeker punt, net als dat tijd alleen maar op onze planeet bestaat. Het vraagt een waarnemer, jij, en daarmee lijkt de waarneming echt. In feite is alles oneindig en tijdloos. Maar is dan alles maar een illusie? In zekere zin wel, maar daar heb je niet zoveel aan omdat we zo nu en dan nog in de matrix willen zijn, en in elk geval nog een klein beetje vanuit bewustzijn 1.0 moeten denken, anders kunnen we ons zo slecht verstaanbaar maken.

Zwangere leegte
Weet je nog hoe je als kind vol ontzag naar de sterren keek, en je voor kon stellen wat oneindigheid is? Probeer maar eens, het is dé manier om bewustzijn 1.0 en zijn matrix te kraken. Je begint bij een willekeurige ster. Dan stel je je voor wat daarna komt, en de ster die daarna komt… Dan komt er heel lang niets, oneindig lang, zo lang dat je tien levens (in matrixtijd!) nodig hebt om de volgende ster pas weer te ontdekken. Daarna in het helemaal blanco en is er helemaal niets… En wat is er achter dat niets, en daar weer achter? Poppppp…goes matrixsoftware 1.0!

Diezelfde oneindigheid en leegte, die zwanger is van mogelijkheden, kun je gebruiken als je danst, de op een na edelste der bewegingen. Wordt één met de muziek. Verdwijn. Laat bewustzijn 1.0 oplossen, offer haar op, ten gunste van de eeuwige Tao. Laat de eeuwige Tao je benen bewegen, en kijk stomverbaasd hoe je lichaam beweegt op het ritme van de muziek… Zie hoe je handen bewegen, hoe je ademt, hoe je nek en hoofd meegaan op de muziek. Blijf aanwezig, zonder gedachten, die bouwen op woorden: zie hoe je beweegt en meer niet. Als er dan toch gedachten zijn, zie hoe ook zij zich uit het eeuwige niets manifesteren en heet ze welkom als een heilig geheim. Doe niets, en laat niets ongedaan, zegt Lao Tze. Alles ontvouwt zich exact zoals het moet zijn, zonder moeite, zonder dat jij er iets aan hoeft te doen.

Geniet
Maar laten we niet blijven hangen, en nog een stapje dieper het mysterie ingaan. Lao Tze zegt: De Tao is altijd weer op weg terug naar haar bron. Als je deze gedachte toelaat, kun je je matrixsoftware de beslissende genadeklap toedienen. We leven niet voorwaarts, maar achterwaarts… De film, je hele leven, heeft zich al afgespeeld en jij bent niets dan een toeschouwer. Iedere handeling, alles wat je zegt, denkt, zult doen of zult denken… alles is al bepaald en stroomt alleen maar terug naar de bron, jij hebt er niets over te zeggen. Sterker nog, jij bestaat helemaal niet, mijn lieve vriend(in). Je bent wellicht goed gezelschap, maar ook niet meer dan een schaduw. Een schaduw die zichzelf verdomd serieus neemt, maar niet meer is dan dust in the wind. Dit ontslaat je van iedere vorm van verantwoordelijkheid en daar zal L’ego niet blij mee zijn. Die zal coûte que coûte van je eisen dat je in de matrix gelooft, dat is zijn enige bestaansrecht.

Maar ga er voor het gemak maar vanuit dat jij niet bestaat en geen enkele verantwoordelijkheid hebt voor dit leven. Je kunt het dus nooit verkeerd doen, wat ‘ze’ ook zeggen of gezegd hebben. Als je een film op het bioscoopdoek ziet, wil je toch ook het plot niet veranderen? Je kijk en geniet. Je huilt. Je bidt en bedondert. Oepss…slip of the pen: bewondert. Wat je ook doet, het is maar een film, de Tao die terugstroomt naar haar bron, een leven waar je nul komma nul invloed op hebt. Je leeft het zoals het zich voordoet, wat zelfhulpgoeroes ook in hun video’s mogen schreeuwen… Of in de woorden van Krishna: ‘Uiteindelijk komen ze toch allemaal naar mij toe, Arjuna’. Ook al die kleine kindertjes die zielloos over de aarde struinen en de schaduw op de muur voor de werkelijkheid houden en jou en mij het liefst en desnoods met dwang ervan overtuigen dat het echt is wat ze zien. Blijf gerust nog een tijdje in de bioscoop en geniet ademloos van wat je ziet en ervaart. Het leven is kort, het duurt tenslotte maar… eeuwig.

Lars Faber is auteur van boeken als De Gewijde Reis, De Heldenreis en Samoerai Communicatie. www.degewijdereis.nl