Je relatie als spiegel: wat je relatie je over jezelf vertelt

Een relatie een plek van heling te laten zijn. Dat vraagt van elke partner om zich te verdiepen in zichzelf. De eigen emoties, behoeften en drijfveren zijn belangrijk om te leren kennen en dragen. Je relatie als spiegel. Beiden moeten leren hoe ze zichzelf kunt reguleren, je hulpbronnen leren kennen en gebruiken. Zorgen voor het lichaam, behoeften leren kennen en vervullen, ruimte nemen voor jezelf en meditatie zijn van wezenlijk belang. Dat is iets anders dan luisteren naar je partner als deze zegt dat je nu eens op moet houden met werken, eten of drinken.

Door Divyam Kranenburg en Omkar Dingjan

Een aspect van groei is een duidelijk zelfgevoel, een gevoel van eigenheid. Dit is niet iets wat je met uiterlijk gedrag krijgt – het is een innerlijk gevoel van veiligheid en vertrouwen dat ontstaat als je jezelf kent. Een flexibel zelfgevoel is solide en toch veerkrachtig en zorgt ervoor dat beide partners in een relatie zichzelf kunnen zijn, gerespecteerd en gewaardeerd door elkaar. Het is dan mogelijk om je zelfgevoel te behouden, ook als je dichtbij iemand bent, vooral als die persoon heel belangrijk voor je is. Het vraagt flexibiliteit, geven en nemen zodat je het oneens kunt zijn zonder te hoeven vechten of afstand te moeten nemen. Iemand met een gezond zelfgevoel heeft weerstand, zelfwaardering en integriteit; hij kan reflecteren, zichzelf geruststellen en reguleren.
Jezelf leren kennen brengt je in staat werkelijk lief te hebben. Het is de sleutel naar blijvende intimiteit en seksualiteit. Het geeft groei en dynamiek aan een huwelijk of relatie, terwijl het tegelijkertijd voedend is. En een relatie heeft groei en uitdagingen nodig. Je hebt geen behoefte aan comfortabel vastzitten. Goed gedifferentieerde stellen kunnen elkaar en zichzelf tot rust brengen (coregulatie). Je kunt met je eigen ontwikkeling doorgaan, terwijl je tegelijkertijd begaan bent met het geluk en welzijn van je partner.

Oefening om samen onderzoek doen naar je relatie als spiegel 

Een diepgaande vorm van onderzoek doen binnen een relatie is deze.

1. Ga er voor zitten met z’n tweeën.
2. Stel elkaar de vraag waarop de ander antwoord geeft: “Wat speelt er op dit moment in ons leven, voor ieder persoonlijk en samen”
3. Om de beurt vertel je wat het antwoord van de ander met je doet, de ander is weer alleen een spiegel.

Je zult merken dat iedere keer dat je dit samen doet, er een verdieping plaatsvindt. Het is geen dialoog dit keer, het is een persoonlijk onderzoek. Allebei heb je evenveel tijd, er zijn geen onderbrekingen en aan het eind geef je elkaar ook weer evenveel tijd om wat feedback te geven of een reactie. Neem weer mee wat je in je lichaam ervaart, wat je hoort, ziet of voelt, wat voor herinneringen er opkomen, welke ideeën of overtuigingen, over jezelf, het leven, je relatie.

Seksloos

In een langdurige relatie kan het een zoektocht zijn om seksueel actief te kunnen blijven. Er is tegenwoordig veel seksuele vrijheid en tegelijkertijd een epidemie aan seksloze huwelijken. Waarom? Heeft het te maken met geen behoefte of plezier meer hebben in seks, of is het stel zo versmolten met elkaar en dus ongedifferentieerd? In een liefdesrelatie kan seksualiteit een bron zijn van voeding en intimiteit of de oorzaak van misverstanden, kwetsing en wantrouwen. Seks verandert natuurlijk als twee mensen dichter bij elkaar komen. Zodra het vuur van de eerste verliefdheid gedoofd is, wordt het anders.

De passie en de opwinding kunnen verdwijnen. Hoe langer je met een partner bent, hoe duidelijker jullie verwachtingen worden. Misschien verwacht je dat de diepe versmelting van het eerste symbiotische samenzijn eeuwigdurend is. Maar symbiose hoort niet bij het volwassen leven! De seks zal langzaam maar zeker uit deze relatie verdwijnen.

Veiligheid en zekerheid zijn nodig om stabiliteit te creëren, maar doet de passie en de begeerte verdwijnen. Verveling en juist teveel veiligheid en zekerheid, dus teveel versmelting en te weinig differentiatie speelt een grote rol in het verlies van de seksuele aantrekkingskracht naar elkaar. Seks heeft vernieuwing nodig, wat spanning en onvoorspelbaarheid.

Intimiteit

Seks hoeft niet te verdwijnen als intimiteit groeit, maar je wordt geconfronteerd met de uitdaging van verandering. Seks en intimiteit zijn als eb en vloed, het zal heen en weer gaan en het hoeft niet verkeerd te zijn als er eens een tijdje niets van dit alles is. Seksuele problemen oplossen, houdt in dat je groeit, samen en alleen. Het heeft niets te maken met een nieuwe techniek vinden. Hoe meer je jezelf kunt laten zien, zonder schaamte of iets achter te houden, hoe meer je erotiek toe kunt staan, zonder vast te zitten in conditionering of onderdrukkingen en hoe meer je kunt groeien in vreugde en intimiteit. Het heeft te maken met een diepe acceptatie van jezelf, zodat je jezelf waardevol kunt vinden en niet meer van de ander afhankelijk bent om je waardevol te voelen. Zo is je relatie als spiegel belangrijk. Wanneer je jezelf lief kunt hebben zoals je bent, kun je jezelf laten zien en delen met een ander en is het niet nodig om een bepaalde reactie van de ander te krijgen.

Groeien

Groeien doe je terwijl je samen aan je relatie blijft bouwen. Het is een weg die je samen kiest, met gaten en kuilen, je leert door te struikelen, te vallen en weer op te staan, maar het is een weg die niet ophoudt. Het is een proces en als de deur naar bewustzijn is opengegaan, gaat hij niet meer dicht. Je kunt hoogstens weer in slaap vallen en gaan dromen. Als je begrip krijgt over waarom iemand iets doet, bouwt dat aan een steeds sterkere basis voor je liefde voor die persoon.

Je kunt steeds meer ontwaken uit de hypnose van het verleden en door aandacht en onderzoek jezelf uit de droom helpen en leren zien in wie je werkelijk bent.

Zoals Thich Nhat Hanh zo mooi zegt in zijn boeken: we kunnen leren om de juiste aandacht, de juiste oplettendheid te betrachten. Hij vertelt over de ‘wonderen van oplettendheid’. Oplettendheid is onszelf ontwikkelen. De Vietnamese monnik vertelt ergens het verhaal van Kieu. Kieu vindt haar geliefde achter zijn bureau, in slaap, met zijn hoofd op een stapel boeken. Hij hoort haar lopen, maar omdat hij nog niet helemaal wakker is zegt hij: ‘Ben je er echt of droom ik?’. Zij antwoordt: ‘We hebben nu de kans om elkaar goed te zien. Maar als we dit moment niet intens beleven, zal het slechts een droom zijn’. Thich Nhat Hanh: ‘Jij en je geliefde zijn samen hier. Jullie hebben de kans elkaar goed te zien. Maar als je niet volledig aanwezig bent, zal alles op een droom lijken.’ (Thich Nhat Hanh, Het hart van boeddha’s leer)

Elke relatie is een reflectie van de relatie met jezelf.

(Deepak Chopra)

Samen je eigen wijze weg gaan

Volwassen worden is de eerste stap in spiritualiteit. Er is geen perfecte relatie. Die is ook niet statisch maar altijd in verandering. Als we in staat zijn om onze partner elke ochtend weer als nieuw te zien, vanuit het Hier en Nu, is het elke dag anders. Soms fijn, soms niet. In plaats van elkaars onbewuste te spiegelen of elkaars gaten te vullen, kunnen we elkaar helpen groeien in bewustzijn en liefde voor onszelf, voor de ander en voor alles wat is.

Het is een kindgedachte om te denken dat je alleen maar gelukkig zou kunnen zijn. We kunnen het leven niet veranderen, wel onze houding daarin. Het leven heeft pieken en dalen en is altijd in beweging, net als onze relatie. De beweging houdt het levend. Een relatie tussen twee volwassen mensen heeft vooral een kans als we onze oude wonden kennen, als we onszelf kennen en voor onszelf kunnen zorgen, als we voldoende zelfliefde hebben zodat de ander een aanvulling is. Het is een proces van je eigen wijze weg gaan – samen met een ander – en toch ook alleen: eigen wijs samen Zijn!

Open blijven staan

Toen Omkar en ik verliefd werden op elkaar, was de eerste gelegenheid om samen te zijn een boottocht van een week met een aantal vrienden. Het was augustus. En natuurlijk wilden we veel privacy, dus besloten we om op het dak van de boot te slapen. Het was prachtig weer en het waren de nachten van de vallende sterren! Er was een mooie meteorenzwerm die elk jaar terugkeert rond half augustus: de Perseïden. Wat was het romantisch en vooral: wat hebben we veel wensen gedaan. De meeste zijn uitgekomen en veel ook niet. Misschien stonden al die vallende sterren wel voor alle kindillusies en -hypnoses, die we moesten laten vallen om onze wensen waar te maken? Voor alle verslavingen, verstrikkingen en gehechtheden die we los moesten laten? Voor alle kindideeën over hoe liefde er uit zou moeten zien, of hoe de ideale partner er uit moet zien? Of alle overtuigingen die we zonder woorden leerden van onze ouders, over hoe we ons dienen te gedragen in een relatie? Vooral de ander natuurlijk…

Vallende sterren zijn in feite niet meer dan stofjes die in de dampkring komen en daar verbranden. Een reinigingsproces dus? Zoals het proces van relateren, van alle verwachtingen en verlangens blijft niets over, het zijn illusies. De kunst is om daar doorlopend voor open te blijven staan, zonder dat je zwaar aan het navelstaren blijft! Het is een dans, een spel, een wind. Al dat stof moest vallen en valt nog steeds. Het is nu weer augustus, alleen bijna dertig jaar later en ons reinigingsproces gaat door. De sterren blijven vallen. Dat is een doorlopend proces om ruimte te scheppen, en om met Kahlil Gibrans woorden te eindigen: ‘om de winden des hemels tussen ons te laten dansen’.

Maar laat er tussenruimte zijn in je samenzijn.
Laat de winden des hemels tussen je dansen.|
Heb elkaar lief, maar maak van de liefde geen band:
laat haar een golvende zee tussen de kusten van jullie zielen zijn.

Uit: ‘Ik zie je – relatie in beweging’ van Divyam Kranenburg en Omkar Dingjan. www.aumm.nl.

Lees ook andere artikelen van Divyam Kranenburg op deze site.