‘Onder bomen’: bomenman Jeroen Heindijk deelt zijn kennis
“Je moet er een boek over schrijven!” Hoe vaak hoort een boeiende spreker en workshopgever dit niet? Zo ook bomenman Jeroen Heindijk. Hij werd al lang geleden door zijn publiek overtuigd dat zijn unieke kennis van bomen een keer op papier moest komen. Nu is het zover: ‘Onder bomen’ is er. Wat heeft Jeroen te vertellen? Een gesprek met hem.
Wat is zo bijzonder aan dit 320 pagina’s dikke en rijk geïllustreerde bomenboek? Hoewel er honderden, nee duizenden, soorten bomen zijn, beperkt Jeroen zich tot het diepgaand bespreken van de essentie van 24 soort bomen. Hun eigenschappen, herkomst en eigenaardigheden. Daarnaast worden enkele beroemde oude bomen van de betreffende soort en komt kort iemand aan het woord die ‘iets’ heeft met die boomsoort. Verder beschrijft Jeroen van iedere boom wat je van deze soort kan leren. Zo laat hij de tamme kastanje, een van mijn favorieten, zeggen: “Voel je veilig, er hoeft niet zoveel. Je hoeft er louter te zijn en te groeien, rust verder lekker uit.”
Er was onder meer al een Keltische bomenkalender. Waarom dan nóg een boek?
Jeroen Heindijk: “De Keltische bomenkalender werkt met 52 weken, per veertien dagen een boom die ook in het andere halve jaar wordt geplaatst. Dus in totaal 26 bomen. Ik kwam tot 24, zonder de appel en jeneverbes. En zonder een kalender dus.”
Het lijkt me veel werk…
“Klopt, ik ben in totaal zeven jaar bezig geweest. Dankzij de goede feedback van de redacteur van uitgeverij Christofoor kon ik het afronden.”
Wat vind je zelf bijzonder aan de inhoud?
“Dat er een accent ligt op wat wij mensen kunnen leren van bomen. En ook hoe bomen oud worden. Velen weten dat niet. Ik maak veel reizen naar Engeland en neem dan dikwijls boomverzorgers mee. Soort grappig is dat, alsof je met een arts een trip naar het bejaardentehuis organiseert.”
Bomen kunnen je ook het een en ander vertellen. Dat versta je het beste meditatief.
Hoe worden bomen oud?
“Als je een boom z’n gang laat gaan, vernieuwt deze zichzelf en ook in slechte periodes vindt hij zichzelf steeds opnieuw uit. Soms door nieuwe de takken te vormen. Of door hele nieuwe kroon te maken, bijvoorbeeld. Oude bomen hebben aan de binnenkant vaak een nieuwe extra kroon zitten. Dat kun je een soort levensverzekering noemen. Het vormt iets nieuws wat de boom zichzelf kan geven. Je kan het als een tweede kans zien. Een eik bijvoorbeeld kan dit meerdere keren doen in zijn leven.”
Waar haal je die kennis vandaan?
“Het begon ermee dat een boom mij en mijn trainingsmaatjes na een zware training gedag zei. De boom stond aan de rand van het bos en wij fietsten er langs, moe en leeg in het hoofd werd onze aandacht getrokken. We lachte om het idee, maar toen bomensjamaan Dusty Miller de 13e tijdens een lezing bij ons in Zeist aangaf dat onze bomen nog maar jong zijn en niet in staat tot communiceren, wees ik hem op het voorval. Dusty wilde de boom zien en dat was het begin van een bijna 20 jaar durende samenwerking.”
Wat doe je dan?
“Het gaat erom goed te kijken en te zijn met wat er is. Bomen kunnen je ook het een en ander vertellen. Dat versta je het beste meditatief. Je kan dan gaan reflecteren, erbij gaan zitten, gewoon door er te zijn. Wat gebeurt er als ik onder de boom ga zitten? In de wetenschap dat de boom zich maar op één plek kan bevinden en zich daar moet aanpassen aan elke situatie daar, kijk ik ernaar en dat is een ingang tot een verdiepend contact.
Bij ons mensen speelt vaak van alles in het collectieve bewustzijn, vooroordelen, ervaringen. In onze cultuur, ook in menige bedrijfscultuur, mogen we niet meer communiceren met de natuur en is heeft niemand geleerd te communiceren met en over je eigen natuur. Vaak is het fout gegaan door religieuze dogma’s. Ik vind het fijn om het met organisaties, bijvoorbeeld een ondernemingsraad, mee te nemen voorbij hun denken. Want in onze samenleving hebben we ons los gedacht van de natuur, ik denk dus ik ben. Maar wat is dat te zijn dan precies? Wie denk je dan te zijn? Het is zaak om terug in de ecologie komen, in de samenhang van alles, en niet in de afgescheidenheid te blijven. Dar zit de échte cultuur.”
Dat voel je?
“Ik heb er niet voor geleerd, maar ik heb het altijd gevoeld en ik zie nu wat alle elders en de Dusty’s zeiden. Wat is er nu nodig? Het is een vorm van afstemming op wat er nodig is. Ik kan het voelen, het is niet een soort weten met het hoofd.”
Ben je veel gevoeliger dan je denkt?
“Ik wil dat dagelijks in het bedrijfsleven mensen zich veilig voelen bij wat er echt speelt. Ik had er vroeger een pijnpunt op zitten en dat is nu geheeld. Ik ben gevoeliger dan ik lang heb gedacht. Die gevoeligheid is een van de bronnen van het boek; dit is daarom een boek met een ziel.”
Met welke boom heb jij het meest?
“Dat was heel lang de taxus. dat is een beetje de filosoof. Maar de wintereik heeft nu ook mijn affiniteit. Deze eik helpt om door te pakken en door je innerlijke wond heen te gaan. Wintereik – beschreven in boek – helpt me met de erkenning van mijn gevoeligheid. Dat het voelen deel is van mijn menszijn. Ga maar naast het denken ook voelen en zijn. Dat maakt ons menszijn compleet.”
Ewald Wagenaar
Meer info over Jeroen Heindijk, het boek ‘Onder bomen’, zijn jaaropleiding, bostochten, Engelandreizen en coaching: www.bostochten.nl.
Lees ook het andere interview met Jeroen Heindijk over liefde: https://www.kd.nl/2023/08/17/bomenman-de-perfect-love-jezelf-geven/
