Licht-en-liefde wensen

‘Ik wens je Licht en Liefde’ In de social media en in mijn vriendenkring, hele volksstammen wensen elkaar Liefde en Licht toe. De spreuk klinkt als een heil- en zegenwens, als iets prachtigs, iets moois. Maar toch kriebelt er iets in mijn sjamanistische hart. Want waar is het donker gebleven? En waarom demoniseert men de nacht, de schemering, de nevel en het duister?

Door Linda Wormhoudt

De aanbidding van het licht is oeroud en komt voor in de meeste spirituele stromingen. De kwaliteiten van licht wordt soms letterlijk genomen: door het licht groeien bijvoorbeeld de gewassen en het is daardoor van levensbelang. Maar nog vaker symbolisch: het licht als kennis, als staat van (bewust)zijn, als de ultieme stap in spirituele ontwikkeling, het pad op weg naar de Schepper of Oerbron.

Als je vraagt wat mensen nu precies onder spirituele verlichting verstaan, blijkt al snel dat die definitie zeer persoonlijk is. Men benoemt het dichter bij jezelf komen, het versterken van het innerlijk weten, spiritueel ontwaken, inzicht, rust, dichter bij de Schepper zijn. Daarnaast zoekt men verlossing van emoties als angst, leed en pijn, spanningen en begeerte, van haat en verwarring. Natuurlijk is dit op zich een nobel streven, ware het niet dat er een vreemde tendens ontstaat in de huidige spirituele scene: woorden als duister, donker, nevel, en de letterlijke en figuurlijke betekenis van deze natuurverschijnselen zijn bijna niet bespreekbaar en worden zelfs gedemoniseerd. Want aan de andere kant van het licht staat duister, en als licht ‘goed’ is, dan is het duister dus ‘fout’?

In Genesis: ‘De aarde was eerst woest en ledig, en duisternis was op de afgrond. En God zei: Daar zij licht! En daar werd licht. En God zag het licht, dat het goed was. En God noemde het licht dag, en de duisternis noemde Hij nacht.’ God schiep polariteiten: dag en nacht, aarde en water. Hij schiep alles wat we nodig hebben om ons als mens te kunnen ontplooien. Het licht én het duister.

Lichtwerk

Waar komt de spreuk ‘Licht en Liefde’ oorspronkelijk vandaan? Is er sprake van een nieuwe hype, een cultus, een verse spirituele stroming? Na enig speurwerk vond ik twee mogelijke bronnen: de lichtwerkers gebruiken de Licht-en-Liefdespreuk en de Amerikaanse heksenscene. Over de laatste kon ik weinig informatie vinden.

Lichtwerk. Wat is dat? Wanneer ben je een lichtwerker en wat doe je dan precies? Ik deed een oproep in mijn spirituele netwerk voor informatie. Ik kreeg hier en daar wat antwoorden. Men vertelde mij over het Christusbewustzijn, het eeuwige gevecht tegen het kwaad en het duister, over het 2012 van de Maya profetie, over zuiverheid en engelen. Ik hoorde over de noodzaak om het ego af te breken, want alleen dan kan men zich echt verbinden met het Licht. Als ik doorvraag en kanttekeningen zet bij het afbreken van het ego reageert men over het algemeen geïrriteerd. Men beschuldigt mij van het hebben van een te groot ego, ik zie het verkeerd, ik ben niet verlicht, ik moet nog veel leren. Dat laatste neem ik ogenblikkelijk aan.

Volgens Boeddha is een verlicht persoon iemand die op eigen kracht puurheid en volmaaktheid van de geest heeft bereikt, en een onbegrensde manifestatie van het ‘eigen’ potentieel heeft bewerkstelligd: complete wijsheid (Prajna), oneindig medeleven (Karuna) met alles wat leeft en daardoor ook volledige blijmoedigheid: Nirvana.

Sjamanisme: het levenswiel

In veel sjamanistische stromingen wordt met het levenswiel gewerkt. Dit wiel is een cirkel met daarin de vier windrichtingen. Elke windrichting heeft een eigen energieveld. Die velden zijn niet goed of slecht, ze zijn neutraal. In het Oosten woont de dageraad, de creatie. Hier komt de zon op, hier wordt het licht geboren. Alles is nieuw, en het licht laat je de wereld zien. Het individu kijkt naar de wereld en zoekt zijn plek in het geheel. De polaire richting op het wiel is het Westen, daar waar de zon weer ondergaat, daar waar destructie woont. Destructie betekent in deze context: weghalen wat niet meer nodig is, wat je belemmert, terug naar de kern gaan. De schemering in het Westen blokkeert je zicht, waardoor je met innerlijke ogen kunt kijken en de innerlijke wereld herontdekken. De andere polaire lijn op het levenswiel loopt van het Noorden, waar de ziel woont, naar het Zuiden, de plek van het aardse leven en levenskracht. Ze vullen elkaar aan en hebben geen ruzie met elkaar.

Lapland, juli. Ik lig in mijn tentje op de Noordkaap en kan de slaap niet vatten. Het is te licht. De midzomernacht is prachtig, maar mijn geest en lichaam hebben behoefte aan een paar uur slaap. Ik probeer te wennen aan de overvloed van licht, mijn geest te vertellen dat het toch echt ‘nacht’ is, maar mijn lichaam weigert het te geloven. Mijn biologische klok is totaal in de war. Hoe zou het zijn als er altijd licht was? Als er geen plek op aarde was waar je even kon schuilen in schemer, niet kon rusten in donker, niet kon dromen in de nacht? Als er geen donkere grotten waren, geen zwarte aarde, geen zicht op de maan?

Polariteiten en balans

Overal om ons heen zijn polariteiten en de daartussen wonende schakeringen aanwezig. Ook in onszelf leven polariteiten en nuances zusterlijk naast elkaar. We hebben allen een schaduw, we hebben allen prettige en minder leuke kanten. We hebben een ziel, een persoonlijkheid of ego, en een lichaam. Het is het totaalpakket dat ons laat groeien als mens. Het negeren, verkleinen of demoniseren van bepaalde kanten van onszelf en de wereld waarin we leven, creëert in deze context een onbalans, een scheefgroei. Het licht laat groeien, maar het donker ook. Duisternis is Moeder Aarde, de zwarte vruchtbare grond onder je voeten. In het donker leeft de droomwereld, waarin je vertoeft als het kampvuur is uitgegaan en de lichten zijn gedoofd. De Keltische druïden hadden een specifiek ritueel, een ‘dark night of the soul’, waarin een confrontatie met de eigen schaduwkanten werd afgedwongen. Want als je jezelf wilt kennen, zul je ook daarnaar moeten kijken. In deze gedachtegang is het duister een deel van jezelf, geen negatieve kracht, maar een leermeester.

‘Ego’ is Latijn voor ‘ik’. Ego is het synoniem voor eigenwaarde, zelfwaarde of zelfrespect, een term uit de psychologie. Ego is het beeld dat een mens op emotioneel niveau van zichzelf heeft, zonder daarbij per definitie redelijk of logisch te zijn. Voor het welzijn van een mens is het belangrijk dat hij/zij tevreden met zichzelf is, dus een positieve eigenwaarde heeft. De eigenwaarde hoeft niet overeen te komen met het beeld dat anderen van een persoon hebben: iemand kan zelfverzekerd overkomen maar daaronder een negatieve eigenwaarde verborgen houden. Rustige en teruggetrokken mensen kunnen daarentegen zeer overtuigd zijn van hun eigen vaardigheden. Een te hoge eigenwaarde kan problemen opleveren voor de persoon zelf en de sociale omgeving. Een te lage eigenwaarde kan het functioneren op verschillende manieren belemmeren. In ernstige gevallen kan zich zelfs een psychische aandoening vormen. Ook hier gaat het weer om balans. Een gezond ego is in evenwicht en functioneert goed.

‘Soms heeft de ziel heimwee’, vertelt mijn leraar. ‘Die ziel wil eigenlijk zo snel mogelijk terug naar het licht, naar de bron van alles. Zo’n ziel met de bijbehorende persoonlijkheid kan zich bijvoorbeeld verliezen in drugs, of zich afzonderen, zich niet verbinden met de aarde en het eigen lichaam. Ook mensen die de hele dag mediteren, met hun hoofd in het Noorden verkeren, zich niet wensen bezig te houden met aardse beslommeringen, vertonen in principe een vorm van vluchtgedrag. Want er is een reden dat de ziel hier op aarde een lichaam heeft. Het is nodig om die polariteiten gewaar te worden, balans te vinden, het levenswiel te lopen, de nacht te voelen, de dag te zien, ervaringen op te doen, te evolueren.’

Loop het wiel

Loop eens bewust het levenswiel. Teken een cirkel op de grond of loop het wiel in gedachten. Voel de eerste dageraad in het Oosten, loop door naar het Zuiden en verbind je daar met de kracht van het leven en de aarde. Loop dan naar het Westen en ervaar de kracht en schoonheid van de schemering. Vervolgens wandel je door naar het Noorden, het huis van de ziel. Daar kun je contact maken met de Oerbron, met de Schepper.

En begin dan weer opnieuw – loop weer door naar het Oosten. Want de cirkel is oneindig en bevat in zich alle polariteiten, nuances, schakeringen. Alles heeft een eigen schoonheid, en alles laat je groeien. De menselijke geest wil graag verschillen zien, patronen maken, inkaderen. Er is yin en yang, zwart en wit, positief en negatief. Er is licht en er is donker, en aan beide hangen allerlei waardeoordelen. Misschien kunnen we er wat voorzichtiger mee omgaan? Maar vergeet ik nu niet iets te benoemen? Ja. Liefde. Misschien heeft die Nederlandse groep wel gelijk en is alles Liefde.

Linda Wormhoudt is sjamaniste en rituelenbegeleidster, auteur van ‘Goden en sjamanen in Noordwest-Europa’, ‘Ademtocht, verhalen over de dood’, en ‘Seidr, het Noordse pad, werken met magische en sjamanistische sporen in Noordwest-Europa’, alle uitgegeven door uitgeverij A3 boeken. Haar website: www.soulritual.nl. Haar twitteradres: http://twitter.com/Lindatweetraaf.