Liefde en Non-Dualisme
Goede vrijdag. De klanken van Bach’s meesterwerk, de Matteus Passion, herhalen zich in ons huis. Onderdeel van een in onze tijd verguisde cultuur, het Christendom. Hoewel verguisd om vele terechte redenen, zijn het toch ook onze wortels. Het verhaal van de man die lijdt en sterft aan een kruis, na zijn pogingen om uit te leggen hoe ziel en lichaam, hemel en aarde met elkaar verbonden zijn, aan zijn weerbarstige tijdgenoten. Zijn zwijgen op onfaire behandeling, vernedering, zoveel onbegrip dat hij móést verdwijnen, zo bedreigend voor hun angstige vastklampende ego dat hij móést sterven…. wijst op een ziel die alles omvat en zichzelf heeft losgelaten. Verlicht, zo je wilt.
Dit eenduidige leven, in mijn ogen een voorbeeld van Joods non-dualisme, liet zijn opvatting van liefde zien. Misschien ligt het antwoord op de vraag, hoe lief te hebben vanuit een non-dualistisch zijn in dit leven en in deze wereld, daarom wel heel dichtbij?
Er is veel gestreden, geschreven maar vooral ook gespeculeerd over de vraag of Jezus een romantische liefdesrelatie had. En zo ja, met wie dan? Mirjam uit Magdala of een van zijn geliefde leerlingen? Volgens mij is dat net zo relevant als de vraag hoe Jed McKenna eigenlijk heet. Uit de laat opgetekende geschriften (vanaf 40 tot 60 jaar na dato) valt niets eenduidigs op te maken. Ook niet uit de Apocriefe of Gnostische geschriften. Ze zijn juist verre van eenduidig en voor vele interpretaties vatbaar. Dood spoor.
De meest authentieke teksten komen voort uit een gematigde leertraditie, die van de Rabbijnse school van Hillel, later Gamaliël, de school die Joshua Ben Jakov (Joshua = Jezus in het Latijns) naar alle waarschijnlijkheid volgde (een school voor de zonen van relatief arme handwerkslieden). Daar zijn de verhalen over deze “Christusfiguur” omheen gegroepeerd. Wie deze teksten leest, vindt echter genoeg stof. Een verkeerd begrepen, geïnterpreteerde en slecht vertaalde volgeling van deze Joshua Ben Jakov heette Paulus. Die voegde nog wat toe. Als ik een eigentijdse vertaling mag loslaten op de kernwoorden van deze leraren, kun je dit ongeveer lezen:
“Liefde ziet de eenvoud van het geheel of het echt is en klopt, niet de maatschappelijke positie. Liefde ziet eigen tekortkomingen beter dan die van de ander. Wees vol van acceptatie, zelfreflectie en compassie jegens jezelf en je gedachten over de ander(en). Heb geen oordeel over het gedrag van de ander(en). Want aanmatiging zal altijd als een boemerang terugkeren op je eigen bord en je een spiegel voorhouden. Daarom zijn er geen vijanden. Liefde blijkt daarom niet zozeer uit woorden maar uit gedrag.” (Bron: Bergrede NT Lucas 6, 12 – 49)
Paulus voegt daar nog aan toe in de bekende woorden over de Liefde die aan hem zijn toegeschreven (Bron: NT,1e Brief aan Korinthe 13, 1-11):
“Wie veel over de liefde spreekt maar het niet leeft en concreet neerzet in eigen leven, is als een rinkelend instrument, maakt veel herrie maar produceert weinig inhoud. Daarom kun je beter bescheiden handelen uit liefde. Liefde (of beter hier te zeggen: ‘aantrekkingskracht’) die voorkeuren heeft voor een bepaald uiterlijk of andere voorwaarden komt voort uit een hunkerend ego, en is slechts een projectie van eigen behoeftebevrediging. Liefde die van alles zegt en doet om daarmee op te vallen, ‘kijk eens hoe goed ik (het) doe’, is leeg en onwaar. Liefde beschadigt de ander dus zichzelf niet, op wat voor manier dan ook, maar offert zichzelf liever helemaal op, met huid en haar. Liefde krijgt ruimte bij geestelijke volwassenheid, bij het nemen van volledige verantwoordelijkheid voor eigen leven, emotie, gevoel en daad. Liefde is overgave, zonder ook maar iets te verbergen of achter te houden. Kortom, liefde is: liefde worden. ”
Hoe helder wil je het hebben?
Liefde wórden, kun je be-oefenen met of zonder romantiek. Want oefenen blijft het. Het inzicht, dat alles en iedereen één is, is niet het eindpunt maar het begin van het avontuur.
Bron: “Gebeden van de Kosmos; Meditaties over de Aramese woorden van Jezus”. Tekstverklaringen en Lichaamsmeditaties. Neil Douglas – Klotz.
